Curious Myths of the Middle Ages/Appendix D
THE following curious passage from Gervase of Tilbury may not prove uninteresting when treating of the transport of the dead by boats.
Otia Imperialia, Decisio iii. c. 90.
Insigne mirum ac ex divina virtute miraculum audi, Princeps Sacratissime. Caput regni Burgundionum, quod Arelatense dicitur, civitas est Arelas, antiquissimis dotata privilegiis. Hanc ordinatus ab Apostolis Petro et Paulo, Trophimus, qui . . . . deliberavit cœmeterium solemne ad meridianam urbis partem constituere, in quo omnium orthodoxorum corpora sepulturæ traderentur, ut, sicut ab Arelatensi ecclesia tota Gallia fidei sumsit exordium, ita et mortui in Christo undecunque advecti sepulturæ communis haberent beneficium. Facta itaque consecratione solemni per manus sanctissimorum antistitum ad Orientalem portam, ubi nunc est ecclesia ab ipsis in honorem B. Virginis consecrata, illis Christus, pridem in carne familiariter agnitus, apparuit, opus eorum sua benedictione profundens, dato cœmeterio ac illis sepeliendis munere, ut quicunque inibi sepelirentur, nullas in cadaveribus suis paterentur diabolicas illusiones. Ex hujusmodi ergo Dominicæ benedictionis munere, apud omnes majoris auctoritatis Galliarum principes ac clericos inolevit, quod maxima patentum pars illuc sepulturam habent, et quidam in plaustris, alii in curribus, nonnulli in equis, plurimi per dependulum fluentis Rhodani ad cœmeterium Campi Elisii deferebantur. Est ergo omni admiratione dignissimum, quod nullus in thecis positus mortuus ultimos civitatis Arelatensis terminos, quos Rochetam nominant, quantalibet vi ventorum aut tempestate compulsus præterit, sed infra semper subsistens in aqua rotatur, donee applicet, aut ad ripam fluminis ductus cœmeterio sacro inferatur. Mirandis magis miranda succedunt, quæ oculis conspeximus sub innumera utriusque sexus hominum multitudine. Solent, ergo præmisimus, mortui in doliis bituminatis ac in thecis corpora mortuorum a longinquis regionibus fluminis Rhodani dimitti cum pecunia sigillata, quæ cœmeterio tam sacro, nomine eleemosynæ, confertur. Uno aliquo die, nondum decennio delapso, dolium cum mortuo suo descendit inter illud angustum, quod ex alternis ripis castrum Tarasconense et castrum Belliquadri prospectant. Exilientes adolescentes Belliquadri dolium ad terram trahunt, et relicto morti pecuniam reconditam rapiunt. Depulsum dolium inter impetuosi amnis fluctus subsistit, et nec vi fluminis præcipitis nec juvenum impulsibus potuit descendere, verum rotans et in se revolvens, eosdem circinabat fluminis fluctus. . . . . Tandem, restituto censu, confestim mortuus sine omni impellentis adjutorio viam aggreditur, et infra modicam horam apud civitatem Arelatensem applicans, sepulturæ honorifice traditur.