THE
STUDENT'S ENGLISH-SANSKRIT
DICTIONARY.
 | An image should appear at this position in the text. To use the entire page scan as a placeholder, edit this page and replace "{{missing image}}" with "{{raw image|Apte - English-Sanskrit Dictionary.pdf/1}}". Otherwise, if you are able to provide the image then please do so. For guidance, see Wikisource:Image guidelines and Help:Adding images. |  |
A.
A, An (As an article) not ex.; 'a man' नरः. 2 (One) एक. 3 (Indefinite) किं with चित्, चन or अपि. 4 With part., ex. by dat. or inf.; 'set out a-hunting' मृगयायै or मृगयां कर्तुं प्रतस्थे; 'fell a-weeping' क्रंदितुं प्रवृत्तः. 5 (Every) प्रति in comp., or by repetition of word; '100 Rs. a day' प्रतिदिनं or दिने दिने शतरूपकं. 6 (Species) विशेषः, भेदः, in comp.; 'dog is an animal' श्वा प्राणिविशेषः.
Abandon, v. t. त्यज् 1 P, हा 3 P, वि-उत्-सृज् 6 P, उज्झ् 6 P, अपास् 4 P, रह् 1 P, 10, मुच् 6 P. -ed, a. त्यक्त, हीन, मुक्त &c. 2 पापात्मन्, भ्रष्टचरित; 'he was a. to his fate' दैवाधीनः कृतः, यद्भावि तद्भवतु इत्यक्त्वा स परित्यक्तः. -ment, s. त्यागः, उत्सर्गः; 'a. of worldly connections' संन्यासः, विरक्ति f.
Abase, v. t. अभिभू 1 P, स्वस्थानात् निपत् c., अपकृष् 1 P, लघूकृ 8 U. -ment, s. अपकर्षः, अभिभवः, मानभंगः, अवज्ञानं.
Abash, v. t. लज्ज् c., ह्री c. (ह्रेपयति), त्रप् c. (त्रपयति). -ed. a. लज्जित, त्रपित, विलक्ष, व्रीढित, ह्रीपरिगत; ‘with an a. countenance’ त्रपाधोमुख (खी f.).
Abate, v. t. ह्रस् c., लघयति (D.), शम् c. (शमयति). 2 (price) न्यूनीकृ 8 U; अवसद् c. -v. i. क्षि pass., ह्रस् 1 P; प्र-उप-शम् 4 P. -ment, s. न्यूनीकरणं; ह्रासः, क्षयः.
Abbacy, s. मठाधीश-पदं-त्वं.
Abbey, s. विहारः, मठः.
Abbot, s. मठाध्यक्षः, विहारस्य प्रधानपुरुषः. -Abbess, s. मठाध्यक्षा, विहारपालिनी.
Abbreviate, v. t. सं-प्रतिसं-हृ 1 P, संक्षिप् 6 P, समस् 4 P, ह्रस् c. -ion, s. संक्षेपः-पणं.
Abdicate, v. राज्यं or पदं त्यज् 1 P or अपास् 4 P or क्षिप् 6 P. -ion, s. पद-त्यागः, अधिकारत्यागः, स्वेच्छया परित्यागः.
Abdomen, s. उदरं, कुक्षि m.
Abduct, v. t. अपहृ 1 P. -ion, s. अपहरणं, अपहारः.
Aberration, s. भ्रंशः, च्युति f., भ्रेषः, पथ-भ्रष्टता; ‘a. of mind’ चित्त or मति-भ्रमः.
Abet, v. t. प्रवृत् c., प्रोत्सह् c. 2 उपकृ 8 U, साहाय्यं कृ. -tor, s. प्रवर्तकः, प्रोत्साहकः.
Abeyance, s. विलंबः, व्यक्षेपः.
Abhor, v. t. गुप् desid. (जुगुप्सते), बध् desid. (बीभत्सते), (with abl.) गर्ह् 1, 10 A, विद्विष् 2 U. -rence, s. जुगुप्सा, बीभत्सा, गर्हा, विद्वेषः. -rent, a. जात-विद्वेष. 2 विरुद्ध, अयुक्त, विपरीत.
Abide, v. i. वस् 1 P, स्था 1 P, वृत् 1 A. -v. t. (Wait for) प्रतीक्ष् 1 A, प्रतिपाल् 10. 2 (Endure) सह् 1 A, क्षम् 1 A, 4 P, तिज् desid. (तितिक्षते); ‘a. by’ स्था (loc.), अनुवृत्; कस्यान्यस्य वा वचसि मया स्तातव्यं (Ka. 156); ‘I shall a. by your decision’ तव निर्णयमनुवर्तिष्ये निर्णयानुरोधेन वर्तिष्ये, निर्णये स्थास्यामि; ‘a. s by his promise’ प्रतिज्ञां-अभिसंधां-पालयति. -ing, a. स्थायिन्; अनुवर्तिन्.
Abject, a. अधम, अप-नि-कृष्ट, कृपण, नीच, तिरस्कार्य, See Mean, -ness, s. अधमता, कार्पण्यं.
Abjure, v. t. सशपथं त्यज् 1 P. 2 प्रत्याख्य 2 P. -ation, s. सशपथः त्यागः.
Ablative, s. पंचमी विभक्ति f.
Ablaze, a. ज्वलत्, उज्ज्वल, प्रदीप्त.
