शोध निकाल

त्यांतील विष्णू कृष्णा नदीचें नांव स्वीकारून पूर्ववाहिनी नदी बनले. महेश वेण्या नदी रूपानें प्रसिद्धीस आले. व ब्रम्हदेव कुकुद्मति किंवा कोयना नदी होऊन गेले....

चंद्रभागा रेवतीसी । शरयू नदी गोमतीसी । वेदिका नदी कौशिकेसी । नित्यजला मंदाकिनी ॥३५॥ सहस्त्रवक्त्रा नदी थोर । पूर्णा पुण्यनदी येर । बाहुदा नदी अरुणा थोर । षोडश...

त्यावरि भूवरि कृष्णा तीर्थांबा आणिली दयानिधिनें. ॥२२॥ जैसी सुरभि स्वर्गीं विविधविषयभुक्तिदान दीनां दे: या भूतळीं तदधिका हे कृष्णा मुक्तिदा नदी नांदे. ॥२३॥...

असे विस्तार । याकारणें श्रीपादगुरु । राहिले तेथें द्वादशाब्दें ॥३१॥ कृष्णा वेणी नदी दोनी । पंचगंगा मिळोनी । सप्तनदीसंगम सगुणी । काय सांगू महिमा त्याची...

ज्यांच्या कृतीतून सतत जाणवली ते भारताच्या उच्च न्यायालयाचे माजी न्यायाधीश श्री. कृष्णा अय्यर, स्त्रियांच्याच नव्हे तर सामान्यांच्या प्रश्नांवर स्पष्ट भूमिका घेणाऱ्या...

हे कोळीगीत. नाचणाऱ्यात रामनगरकर.  महाराष्ट्राला सुफलित करणाऱ्या नद्या. कृष्णा तापी, गोदावरी, प्रवरा, भीमा... त्यांची वैशिष्ट्ये अवघ्या दोन ओळीत रेखाटनारे...

दुसरी असी नदी नाहीं. सति ! सार्वभौमपदवी पावावी जातिनें न दीनाहीं. ॥५३॥ गोदावरी, पयोष्णी, कावेरी, नर्मदा नदी, धन्या तैसीच तुंगभद्रा, कृष्णा, भीमा, सुकीर्ति...

वाईला मोठी पर्वणी येते. त्या वेळेस उत्तरेकडची गंगा, दक्षिणेकडची गोदावरी व कृष्णा यांना भेटावयास येते, अशी गोड कल्पना आहे. आपल्या भारतवर्षात निसर्गाला सुध्दा...

गळां पडली ॥३॥ एकोबाची सेवा आवडली फार केशवा देवा । रोमांचित तनु झाल्या गंगा कृष्णा कलिंदजा रेवा ॥४॥ अत्यद्भुत यश हरिचें जेविं तसें एकनाथपंताचें । तें तें साचें...

ह्यामध्ये जंगल फार दाट आहे. यमुना नदीचे दक्षिण बाजूस तिचीच उपशाखा जी चंबळा नदी तिच्या प्रवाहाशी समांतर माळवा व अजमीर ह्या प्रांतांत ज्या डोंगरांच्या रांगा...

यथासांग करता येत नाहीत. पर्वतापासून जशी नदी तसा द्रव्यापासून धर्म उत्पन्न होतो. (धनात् हि धर्मः स्रवति शैलादपि नदी यथा) राजा, लोक पातकी मनुष्यासंबंधी हळहळतात...

भरते. प्रत्येक नदीच्या नावाने एक देवी मानली जाते. जणू नदी हीच देवी मग ती चन्द्रभागा असो, कृष्णा असो वा गोदावरी असो. या देवींच्या नावाने यात्रा भरतात....

फुले झाला भार, सुगंधी वाहे लहर | पक्षी गाती सोळा स्वर, मंजूळ वाणी मनोहर || नदी नाले सरोवर, शोभे कमळांचा भार | भूमी अती काळसर, क्षेत्र देई पीक फार || धाव...

गंगा सुरू झाली, येथून यमुना, येथून गोदा, येथून कृष्णा उगम पावली असे आपण निश्चित करतो. म्हणजे गोदा, कृष्णा यांची पृथगात्मता कोठून सुरू होते याचाच आपण शोध...

। कुबेर हिंडे घरोघरी । तैसी माया ॥ ९ ॥ दशावतारांतील कृष्णा । उपजे जीर्ण वस्त्रांची तृष्णा । नदी नामें पीयुष्णा । तैसी माया ॥ १० ॥ बहुरूपांतील रामदेवराव...

विधान । साङग केलें जें पूजन । तेंही मानोनियां गौण । आवडे कीर्तन कलियुगीं कृष्णा ॥४५॥ नवल कैसें राजाधिराजा । कीर्तन तेचि महापूजा । ऐशी आवडी अधोक्षजा । कीर्तनें...

पुरखुनि बहिण रक्षिली गा ।। ३ ।। अमृत सिघां कृष्णांतें बंदित व्यास कृष्णा नर कृष्णा || ४ ॥ १४ ।। भजा वो अंजनीसुत बलभीम ।। ध्रु० ॥ हा भूगोल सैवपतम तोलित...

दुय्यमतेच्या प्रवासातील हा एक टप्पा असावा. अत्यन्त बुद्धिमान स्त्री द्रौपदी, जी कृष्णा - सावळी आहे, ती स्पष्टवक्ती आहे, तिचे समाजातील महत्त्व कमी होत गेले असावे...

'तिरुपतूर ' व मदूरा या गांवीं, व कृष्णा या गांवीं, पितळेच्या भांड्यावर नक्षीचें काम होतें. स्वयंपाकाची भांडी कृष्णा, सालेम, मद्रास, मदुरा, मलबार गोदावरी...

मुखें अवघाची निर्वाळा । बहुतां मतें येथें तर्कवाद निराळा ॥३॥ ३९३ ये रे कृष्णा खुणाविती खेळों भातुकें । मिळालिया बाळा एके ठायीं कवतुकें । कळों नेदी माया...