Page:The Prose Works of Percy Bysshe Shelley (Volume 2).djvu/51

From Wikisource
Jump to navigation Jump to search
This page has been proofread, but needs to be validated.
eusebes and theosophus.
37

A few humble men established it in the face of an opposing universe. In less than fifty years an astonishing multitude was converted, as Suetonius,[1] Pliny,[2] Tacitus[3] and Lucian attest; and shortly afterwards thousands who had boldly overturned the altars, slain the priests and burned the temples of Paganism, were loud in demanding the recompense of martyrdom from the hands of the infuriated Heathens. Not until three centuries after the coming of the Messiah did his[4] holy religion incorporate itself with the institutions of the Roman Empire, and derive support from the visible arm of fleshly strength. Thus long without any assistance but that of its Omnipotent author, Christianity prevailed in defiance of incredible persecutions, and drew fresh vigour from circumstances the most desperate and unpromising.

  1. Judæi, impulsore Chresto, turbantes, facile comprimuntur.—Suet. in Tib.

    Affecti suppliciis Christiani, genus hominum superstitionis novæ et maleficæ. — Id. in Neron. [Shelley's Note.]

  2. Multi omnis ætatis utriusque sexus etiam; neque enim civitates tantum, sed vicos etiam et agros superstitionis istius contagio pervagata est. Plin. Epist. [Shelley's Note.]
  3. Ergo abolendo rumori Nero subdidit reos et quæsitissimis pœnis adfecit, quos, suo flagitio invisos, vulgus "Christianos" appellabat. Auctor nominis ejus Christus, Tiberio imperitante, per procuratorem Pontium Pilatum supplicio adfectus erat. Repressaque in præsens exitiabilis superstitio rursus erumpebat, non modo per Judæam, originem ejus mali, sed per urbem etiam, quò cuncta, undique atrocia aut pudenda, confluunt concelebranturque. Igitur primo correpti, qui fatebantur; deinde indicio eorum multitudo ingens haud perinde in crimine incendii, quam odio humani generis convicti sunt, et pereuntibus addita ludibria, ut, ferarum tergis contecti, Ianiatu canum interirent, aut crucibus affixi, aut flammandi, atque ubi defecisset dies, in usum nocturni luminis urerentur. Hortos suos ei spectaculo Nero obtulerat, et Circense ludibrium edebat, habitu aurigæ permixtus plebi, vel curriculo insistens. Unde quanquam adversus sontes, et novissima exempla meritos, miseratio oriebatur, tanquam non utilitate publicâ, sed in sævitiam unius absumerentur.
    Tacitus Annal, L. XV, Sect. XLV. [Shelley's Note.]
  4. Omitted in the text and supplied in the Errata.