20
��INTERNATIONAL JOURNAL OF AMERICAN LINGUISTICS
��VOL. I
��61 lo
ecote'c lo vi6 cmac lo tom6
caqueue'z va a guardarlo ecmoctiqui't lo mataron
EL PLURAL DEL VERBO
Ya se han mencionado los plurales en quit
(p. 15)-
Hay otra forma que se encuentra solamente en la primera persona del plural. Me parece muy probable que esa sea la forma impersonal que tiene el sufijo lo en el mexicano clasico.
tibialu't tenemos tuilu't nos vamos tuitzelu't venimos untilu't estdmos borrachos tichulu't haremos
FORMACI6N DEL PRETERITO
Los verbos del mexicano clasico que termi- nan en el preterito con el sonido final de la raiz, anaden en el dialecto de Pochutla c a la raiz.
POCHUTLA Y MEXICANO MEXICANO
Raiz Preterito Presente
pitz- pizc (pitz) nacer pitza
ma mac (ma) tomar ma
mama' mama'c (mama) cargar mama
torn- tome (ton) desatar toma
quiz- quizc (quiz) salir qui$a
cotz- coze y ctzec (quetz) levantar quetza
cyeu- cye'uc (ciauh) cansar ciaui
cu- cue (couh) comprar coa
pu- puc (pouh) limpiar pout
chu- chuc (chiuh) hacer chiua
otz- ozc (uetz) caer uetzi
cock- coxc (cock) dorrnir cochi
quec- quec (cac) oir cachi
patan- pala'nc (patlan) volar patlani
molun molu'nc (molon) hervir moloni
xaman- xama'nc (xantan) quebrar xamani
caxan- caxa'nc (caxan) sanar caxani
temi- temc (tlan) acabar tlami
moyan- moya'c (yan) esconderse yana
apec- apec entrar
En esa clase se encuentran los verbos en oa del mexicano clasico cuyas raices terminan en d, y los en ia cuyas raices terminan en i.
pelu- pelu'c (polo) lamer paloa
pib'lu- pib'lu'c (pipilo) envolver pipiloa
��POCHUTLA Y MEXICANO MEXICANO
Raiz Preterito Presente
polu- polu'c (polo) perder poloa
tepu- tepo'c (tlapo) abrir tlapoa
tzulu- tzulu'c (tzolo) sacudir tzoloa
hulu- hulu'c pepenar
ixque' ixque'c (ixqui) asar ixquia
mexti' mexti'c (maxti) ensenar maxtia
modi' mocti'c (micti) matar mictia
mamui' mamui'c banar
tati' tate'c (tlati) quemar tiatia
tali' tali'c (tlali) poner tlalia
temi' temi'c (tlami) acabar tlamia
namocti' namocti'c (namicti) casarse namictia
tzupini' tzupini'c (tzupini) picar tzupinia
quixi' quixi'c sacar
tipi' ilpi'c (Upi) atar ilpia
iti' iti'c (ito) decir tioa
Los verbos cuyas raices terminan en d son
tambien de esa clase :
��qua
��quac (qua) comer
��I/mi
��Los verbos cuyas raices terminan en c y que toman ac en mexicano, no toman sufijo en Pochutla.
��pec- mee-
y talvez apec-
��pec (pac y pacac) lavar mec (macac) dar
ape'c entrar
��paca maca
��Los verbos del mexicano clasico que anaden c a la a del presente, o a la o (sin saltillo) de
la raiz, anaden en Pochutla c a la e del im- perative.
Imp. Preterito Presente
(ule'c (ifotlac) vomitar ifotla
mote' mote'c (motlac) tirar motla
mohue' mohue'e banar
tayue'c (tlayoac) oscurecer ttayoa
tie 1 ite'c (ittac) ver itta
teque' teque'c (tecac) acostarse teca
tuque'c (tocac) sembrar toca nuque'c decir
fute' (ute'c (fotlauac) espantarse fotlaua
penu'c (panoc) pasar pano
d'mu d'muc (temoc) bajar temo
Verbos que en el mexicano clasico terminan en i y toman la c, en Pochutla cambian la i que llega a ser o.
�� �