The Laws of Howel the Good/Laws of Howel (Welsh Text)

From Wikisource
Jump to navigation Jump to search
Welsh Medieval Law: The Laws of Howell the Good (1909)
by Hywel ap Cadell, translated by Arthur Wade Wade-Evans
Laws of Howel (Welsh Text)
Hywel ap Cadell2561152Welsh Medieval Law: The Laws of Howell the Good — Laws of Howel (Welsh Text)1909Arthur Wade Wade-Evans

HYwel da mab kadell bꝛenhın kym-  V fo 1 a 1
ry awnaeth trỽy rat duỽ adyr-
weſt agỽedı can oed eıdaỽ ef ky
mry yny theruyn nyt amgen
petwar cantref athrugeín deheubarth  5
a deunaỽ cantref gỽyned. a thrugeın tref
trachyrchell. athꝛugeínt tref buellt. ac y
ny teruyn hỽnnỽ nyt geır geır neb ar
nunt ỽy. a geır yỽ y geır ỽy ar paỽb. Sef
yd oed dꝛyc dedueu a dꝛyc kyfreıtheu kyn  10
noc ef. Y kymerth ynteu whegỽyr o pop
kymhỽt yg kymry. ac y due yr ty gỽyn
ar taf. ac a oed operchen bagyl yg kymry
rỽg archeſcyb ac eſcyb ac abadeu ac ath(ra)
(w)on da. ac oꝛ nıfer hỽnnỽ ydewıſſỽyt y  15
deudec lleyc doethaf. ar vn yſcolheıc doeth
af ac a elwıt blegywryt ywneuthur y kyf
reıtheu da. ac y dıot yreı dꝛỽc a oed kyn noc
ef. ac y(dodı r)eı da yn eu lle. ac y eu kada(rn)
h(au yny enỽ) ehunan. Sef a wnaethant ỽy  20
pan darfu wneuthur y kyfreıtheu hynny.
dodı emeỻtıth duỽ ac vn ygynulleıtua (hon)
no ac vn gymry benbaladyr ar y neb a toꝛ
heı y kyfreıtheu hynny. achyntaf y g(ỽna
eth)ant o gyfreıtheu llys can oedynt pe(nh)af  25

achan perthynynt ỽꝛth y bꝛenhın ar vꝛen-  V fo 1 b
hínes ar petwar sỽydaỽc ar hugeınt ae can-
hymdaant. nyt amgen. enteulu. ffeı-
rat teulu. ıſteın. gnat llys. ebogyd.
enkynyd. engỽaſtraỽt. ỽas yſtauell.  5
ıſteín bꝛenhínes. ffeırat bꝛenhínes.
ard teulu. oſtegỽꝛ. ꝛyſſaỽꝛ neuad.
ꝛyſſaỽꝛ yſtauell. oꝛỽyn yſtauell. ỽaſ
traỽt auỽyn. anhỽyllyd. rullyat.
edyd. ỽydỽꝛ llys. oc. edyc. ro-  10
edaỽc. []ỽaſtraỽt auỽyn bꝛenhínes.

DYlyet ysỽydogyon oll yỽ kaffel bꝛeth-
ynwıſc ygan y bꝛenhín. allıeín wıſc
ygan y vꝛenhmes teır gỽeıth pop blỽyd-
yn. ynadolyc. ar paſc. ar sulgỽyn. Ran o  15
holl enníll y bꝛenhín oe wlat dılıs ageıff y
vꝛenhínes. Sỽydogyon y vꝛenhínes agaf-
fan ran o holl enníll fỽydogyon y bꝛenhín.
rı dyn awna farhaet yr bꝛenhín: y neb a
toꝛho y naỽd. ar neb arỽyſtro y wreıc. ar neb  20
alatho yỽꝛ yny ỽyd ac yg gỽyd y nıfer pan
vo ymaruoll a chymanua yrydaỽ ynteu a
phennaeth arall. Can mu hagen atelır
yn ſarhaet bꝛenhín yg kyfeır pop cantref
oeteyrnas. a gỽyalen aryant agyrhaetho  25

oꝛ dayar hyt yn ıat y bꝛenhín pan eıſtedho  V fo 2 a
yny gadeır. kyr refet ae aranvys. a thrı ṇ
ban erní athrı y dení kyr refet ar wyalen.
affıol eur a anho llaỽn dıaỽt ybꝛenhın yndı.
kyn teỽhet ac ewín amaeth a amaetho ſe-  5
ıth mlyned. achlaỽꝛ eur erní kyn teỽhet
ar ffıol kyflet ac ỽyneb y bꝛenhín. ꝛeínt
arglỽyd dínefỽꝛ heuyt atecceır o warthec
gỽynyon aphen pop vn ỽꝛth loſcỽꝛn y llall.
atharỽ rỽg pop vgeín mu o honunt mal y  10
bo kyflaỽn o argoel hyt yn llys dínefỽꝛ.
ef atelır yg galanas bꝛenhín: trı chyme-
ínt ae sarhaet gan trı dꝛychafel trı mod
yserheır y vꝛenhínes. pan toꝛher ynaỽd. neu
pan traỽher trỽy lıt. neu pan tynher peth  15
oe llaỽ gan treıs. ac yna trayan kywerthyd
ſarhaet y bꝛenhín atelır yr vꝛenhínes heb
eur a heb aryant hagen. n dyn ar pym-
thec ar hugeínt ar veırch a wetha yr bꝛenhín
eu kynhal yny getymdeıthas. y petwar fỽ-  20
ydaỽc ar hugeínt. ac deudec gỽeſteı. ac ygyt
a hynny y teulu ae wyrda ae vaccỽyeıt. ae
gerdoꝛḍyon. ae achenogyon. nrydeduſſaf
gỽedy y bꝛenhín ar vꝛenhínes yỽ yr etlíng.
Bꝛaỽt neu vab neu neı vab bꝛaỽt vyd yret-  25

líng yr bꝛenhín. aỽd yr etlíng yỽ can-  V fo 2 b
hebꝛỽg ydyn awnel y kam hyt yn dıogel.
Vn ſarhaet ac vn alanas uyd yr etlíng
ar bꝛenhín eıthyr eur ac aryant bꝛeın ha-
ỽl ar gỽarthec a oſſodır o argoel hyt yn llys  5
dínefỽꝛ. le yr etlíng yny neuad gyfar-
ỽyneb ar bꝛenhín am y tan ac ef. Rỽg yr
etlíng ar golofyn neſſaf ıdaỽ ydeıſted yr
ygnat llys. y parth arall ıdaỽ yr effeırat
teulu. Guedy ynteu ypenkerd. Odyna ı̣  10
nyt oes le dılıf yneb yny neuad. oll ỽꝛ-
thꝛychyeıt y gỽyr rydyon ar kyllıtuſſon
yn llety ỵg̣ỽ̣ỵṛ yr etlíng y bydant. Y bꝛen-
hın adyly rodı yr etlíng y holl treul yn en-
rydedus. lety yr etlíng ar maccỽyeıt  15
gantaỽ yỽ y neuad. ar kynudỽꝛ bıeu kyn-
neu tan ıdaỽ. achayu ydꝛyſſeu gỽedy yd el
ygyſcu. Dıgaỽn adyly yr etlíng yny ancỽyn
heb veſſur yny teır gỽyl arbenhıc. Bonhedıc
bꝛeínhaỽl aeıſted ar gled y bꝛenhín. y parth  20
deheu ıdaỽ paỽb mal y mynho. aỽd bꝛe-
ínhyaỽl yſſyd y pop fỽydaỽc. ac y ereıll hef-
yt. gyrcho naỽd bꝛenhınes: dꝛoſ teruyn
ywlat yd hebꝛygır heb erlıt a heb ragot ar
naỽ. aỽd y penteulu agan hebꝛỽg y dyn  25

dꝛos teruyn y kymhỽt. aỽd effeırat teu-  V fo 3 a
lu yỽ canhebꝛỽg y dyn hyt yr eglỽys neſſaf.
aỽd y dıſteín aweryt dyn oꝛ pan saſho
yg waſſanaeth y bꝛenhín: hyt pan el y dyn
dıwethaf oꝛ llys ygyſcu. aỽd yr hebogyd  5
adıffer ydyn hyt y lle pellaf yd helyo adar.
aỽd ypenkynyd aparha hyt y lle pellaf.
y clyỽher llef y goꝛn. aỽd yr ygnat llys yỽ
tra baraho dadleu oꝛ haỽl gyntaf hyt ydıwe-
thaf. aỽd y pengỽaſtraỽt aparha hyt y par  10
aho redec ymarch goꝛeu yny llys. aỽd y
gỽas yſtauell yỽ oꝛ pan elher y urỽynha hyt
pan darffo tannu gỽely y bꝛenhın. yf
felyp y hynny yỽ naỽd moꝛỽyn yſtauell.
aỽd dıſteín bꝛenhınes yỽ oꝛ pan ſaſho  15
yg waſſanaeth y vꝛenhınes: hyt pan el y
dyn dıwethaf oꝛ yſtauell ygyſcu. aỽd y
bard teulu yỽ dỽyn y dyn hyt ar y penteulu.
aỽd ygoſtegỽꝛ yỽ oꝛ oſtec kyntaf hyt ydı-
wethaf. yffelyp yỽ naỽd effeırat ae gılyd.  20
aỽd y canhỽyllyd yỽ oꝛ pan enynher yga-
nhỽyll gyntaf: hyt pan dıffother y dıwethaf.
aỽd ytroedaỽc yỽ oꝛ pan eıſtedo dan traet
y bꝛenhın: hyt pan el y bꝛenhın yr yſtauell.
aỽd ycoc yỽ oꝛ pan dechꝛeuho pobı y go-  25

lỽyth kyntaf. hyt pan oſſotto yr anrec dıweth-  V fo 3 b
af rac bꝛon ybꝛenhín ar vꝛenhínes. aỽd
y sỽydỽꝛ llys yỽ oꝛ pan dechꝛeuho rannu y
bỽyt: hyt pan gaffo y dıwethaf yran.
aỽd y medyd yỽ oꝛ pan dechꝛeuo darmerth  5
ygerỽyn ved. hyt pan y kudyo. aỽd y
trullyat yỽ oꝛ pan dechꝛeuho gỽallaỽ y ge-
rỽyn ved: hyt pan darffo. aỽd ymedyc
llys yỽ oꝛ pan el y ouỽy y claf gan ganhat
ybꝛenhín. hyt pan del yr llys trachefyn.  10
aỽd y dꝛyffaỽꝛ yneuad yỽ canhebꝛỽg ydyn
hyt y vꝛeıch ae wyalen parth ac at ypoꝛtha-
ỽꝛ. kanys ef ae herbyn. aỽd ypoꝛthaỽꝛ
yỽ kadỽ ydyn hyt pan del y penteulu trỽy
ypoꝛth parth ae lety. ac yna kerdet y naỽdỽꝛ  15
yn dıogel. yffelyp yỽ naỽd dꝛyffaỽꝛ ae gı-
lyd. aỽd gỽaftraỽt auỽyn a para tra wnel
y gof llys pedeır pedol ac eu to holyon. athra
pedolo amỽs ybꝛenhín. yffelyp yhyn-
ny yỽ naỽd gỽaſtraỽt auỽyn bꝛenhínes.  20
ỽy bynhac atoꝛher ynaỽd: neut ſarha-
et ıdaỽ. ef atelır yn ſarhaet penteulu.
trayan ſarhaet ybꝛenhín heb eur aheb ar-
yant bꝛeínhaỽl. ac uelly y alanas. ıſteín.
gnat llys. ebogyd. enkynyd. en-  25

aỽd ẏgoſtegoꝛ adıffer dẏn oꝛ oſtec kẏn-  W fo 37 a
taf hẏt ydıwethaf. aỽd ẏ canhỽẏllẏd
oꝛ pan enẏnher ẏganhỽẏll gẏntaf hẏnẏ
dıffother ẏdıwethaf. aỽd ẏtroedaỽc ẏỽ
oꝛ pan eıſtedho dan traet ẏ bꝛenhín hẏnẏ  5
el ẏr ẏſtauell. aỽd ẏ coc ẏỽ oꝛ pan popo
ẏgolỽẏth kẏntaf hẏt pan oſſotto ẏ dıwe-
thaf rac bꝛon ẏbꝛenhın ar urenhíneſ.
aỽd ẏsỽẏdỽꝛ llys awerẏt ẏdẏn oꝛ pan
dechreuho rannu ẏ bỽẏt. hẏt pan gaffo  10
ẏ dıwethaf ẏ ran. aỽd ẏmedẏd ẏỽ oꝛ
pan darmertho ẏ gerỽẏn ued ẏnẏ cudẏo.
aỽd ẏtrullẏat ẏỽ oꝛ pan dechreuo gua-
llaỽ ẏgerỽyn gyntaf hyt pan darfo. a-
ỽd ẏ medẏc ẏỽ oꝛ pan el ẏ ouỽẏ ẏclaf gan  15
ganhat ẏ bꝛenhín hẏt pan del ẏr llẏs dꝛa-
cheuẏn. aỽd dꝛẏſſaỽꝛ ẏ neuadᵃhebꝛỽg
ẏdẏn hẏt ẏ ureıch aewẏalen parth ar
poꝛthaỽꝛ canyſ ef ae herbẏn. aỽd ẏ
poꝛthaỽꝛ ẏỽ cadỽ ẏdẏn hẏnẏ del ẏpenteu-  20
lu trỽẏ ẏ poꝛth tu ae letẏ. ac ẏna kerdet

ẏnaỽdỽꝛ ẏníogel. hẏt pan adaỽho ẏdẏn dı-  W fo 37 b
wethaf ẏllẏs. aỽd dꝛẏſſaỽꝛ ẏſtauell ẏỽ
hebꝛỽg ẏdẏn ar ẏ poꝛthaỽꝛ aỽd guaſtra-
ỽt auỽẏn apara tra wnel gof llẏs pedeır
pedol ac eu to hoelon a thra pedolho amỽſ  5
ẏ bꝛenhín. ẏffelẏp ẏỽ naỽd guaſtraỽt
auỽẏn bꝛenhín. aguaſtraỽt auỽẏn bꝛen-
híneſ. ỽẏ bẏnhac atoꝛher ẏnaỽd neut
ſarhaet ıdaỽ. Sef atelír ẏnſarhaet pen-
teulu: traẏan ſarhaet ẏ bꝛenhín. eıthẏr  10
ẏr eur ar arẏant bꝛeínhaỽl. ac ẏ uellẏ ẏ
alanaſ. ıſteín. gnat llẏs. enkẏnẏd.
ebogẏd. enguaſtraỽt. uaſ ẏſtauell.
vn ſarhaet ac un alanaſ. ac un ebedıỽ. ac
ac vn ureínt eu merchet. Ẏn eu ſarhaet  15
ẏ telır naỽ mu anaỽ ugeínt arẏant. Ẏg
galanas pop vn o honu ẏ telır naỽ mu
anaỽ ugeín mu gan trı dꝛẏchauel. Punt
ẏỽ ebedıỽ pop vn o honunt. Punt ẏỽ go-
bẏr eu merchet. Teır punt ẏỽ eu cowẏll.  20
Seıth punt ẏỽ eu heguedı. arhaet

pop un oꝛ ſỽẏdogẏon ereıll oll eıthẏr ẏ  W fo 38 a
penteulu ar effeırat teulu. kẏn hanfỽẏnt
oꝛ ſỽẏdogẏon nẏt ẏnt un vꝛeínt. n ſar
haet pop vn oꝛſỽẏdogẏon ereıll ẏtelır
whe bu ạṛỵ̇ạṇṭ: a whe ugeínt arẏant. Ẏn  5
eu galanaſ ẏ telír whe bu awheugeínt
mu gan trı dꝛẏchauel. Ẏn ebedıỽ pop vn.
ẏtelír wheugeínt arẏant. awheugeínt
ẏỽ gobẏr pop vn oc eu merchet. Punt
ẏỽ ahaner eu cowẏll. teır punt ẏỽ euhe-  10
guedı. neb alatho dẏn talet ẏſarhaet
gẏſſeuín. ac odẏna ẏ alanaſ. Nẏ bẏd
dꝛẏchauel ar ſarhaet neb.
Lletẏ ẏpenteulu uẏd ẏtẏ mỽẏhaf ẏm
perued ẏ tref. canẏſ ẏnẏ gẏlch ef ẏ bẏ  15
dant lletẏeu ẏ teulu mal ẏ bỽẏnt paraỽt
ẏm pop reıt. Yn lletẏ ẏpenteulu ẏbẏd ẏ
bard teulu. ar medẏc. letẏ ẏr effeırat teu-
lu ac ẏſcolheıgon ẏllẏs gantaỽ uẏd tẏ ẏ
caplan. letẏ effeırat bꝛenhíneſ uẏd tẏ  20
ẏ clochẏd. letẏ ẏ dıſteín ar ſtẏdogẏon gan-

taỽ uẏd ẏtẏ neſſaf ẏr llẏs. letẏ ẏr ẏgnat  W fo 38
llẏs uẏd ẏſtauell ẏbꝛenhín neu ẏneuad. ar
gobenẏd auo dan ẏ bꝛenhín ẏdẏd. auẏd
dan pen ẏr ẏgnat llẏs ẏnoſ. letẏ ẏ pen-
guaſtraỽt ar guaſtradẏon oll gantaỽ uẏd  5
ẏtẏ neſſaf ẏr ẏſcubaỽꝛ ẏ bꝛenhín. canẏſ
ef aran ẏr ebꝛaneu. letẏ ẏpenkẏnẏd
ar kẏnẏdẏon oll gantaỽ uẏd odẏntẏ ẏ bꝛe-
nhín. letẏ ẏr hebogẏd uẏd ẏſcubaỽꝛ ẏ
bꝛenhín. canẏ char ẏr hebogeu uỽc. ue-  10
lẏ ẏ guaſ ẏſtauell aruoꝛỽẏn ẏſtauell ẏn
ẏſtauell ẏbꝛenhín ẏ bẏdant. letẏ ẏ dꝛẏſ-
ſoꝛẏon uẏd tẏ ẏpoꝛthaỽꝛ. ncỽẏn age-
ıff ẏpenteulu ẏnẏ letẏ nẏt amgen teır
˝a thrı ſeıc˝ achoꝛneıt olẏn oꝛ llẏs. achẏſarỽs pop  15
blỽẏdẏn ageıff ẏgan ẏ bꝛenhín nẏt am-
gen teır punt. O anreıth awnel ẏ teulu
ran deu ỽꝛ ageıff ef oꝛ bẏd gẏt ac ỽẏnt
ac o traẏan ẏbꝛenhín ẏr eıdon adewıſſo
Ẏ neb awnel cam ıſ colofneu ẏ llẏſ oſ deı-  20
la ẏpenteulu ỽꝛth gẏfreıth traẏan ẏ dı-

rỽẏ neu ẏcamlỽꝛỽ ageıf. Os deıla heuẏt  W fo 39 a
ẏgkẏnted ẏneuad ẏn gẏnt noꝛ dıſteín tra-
ẏan ẏdırỽẏ ẏneu ẏcamlỽꝛỽ ageıff. ab
neu neı ap bꝛaỽt ẏr bꝛenhín uẏd ẏ pente-
ulu. Coꝛneıt med adaỽ ıdaỽ ẏmpop kẏued-  5
ỽch ẏgan ẏurenhíneſ. Oꝛ gat ẏbꝛenhín
neb oꝛ teulu aruar ẏgantaỽ hẏt odıf ẏ pen-
tan, gohodet ẏpenteulu hỽnnỽ ataỽ ehu-
nan. ar tal ẏneuad ẏdeıſted ẏpenteulu
ar teulu oll ẏnẏ gẏlch. kẏmeret ef ẏrhe-  10
neuẏd auẏnho ar deheu ıdaỽ. ac arall arẏ
aſſeu. March bıtwoſſeb ageıff ẏgan ẏ bꝛen-
hín. adỽẏ ran ageıff ẏuarch oꝛ ebꝛan.
YNeb aſarhaho neu alatho effeırat
teulu dıodefet gẏfreıth ſened. ac am ẏ  15
warthaet deudeg mu atelır ıdaỽ ar traẏ-
an ageıff ef ardeuparth ẏr bꝛenhın. Effe-
ırat teulu ageıff ẏ wıfe ẏpenẏtẏo ẏbꝛen-
hın ẏndı ẏgarawẏf. ahẏnnẏ erbẏn ẏ paſc
ac offrỽm ẏbꝛenhín ageıff. ac offrỽm ẏ  20
teulu. ac offrỽm ẏ ſaỽl agẏmerho offrỽm

ẏ gan ẏ bꝛenhín ẏnẏ teır gỽẏl arbenhıc.
bẏth hagen ẏ kẏmer offrỽm ẏ bꝛenhın.
Bỽẏt ſeıc achorneıt med ageıff ẏnẏ ancỽ-
ẏn oꝛ llẏs. March bıtwoſſeb ageıff ẏ gan
ẏ bꝛenhın. athraẏan holl degỽm ẏ bꝛenhín  5
ageıff. ar trẏdẏdẏn anhebcoꝛ ẏr bꝛenhín
ẏỽ ẏr effeırat teulu. ffeırat bꝛenhínes
ageıff march bıtwoſſeb ẏgan ẏ urenhínes.
ae offrỽm hı ar ſaỽl aperthẏno ıdı ageıff
teır gueıth pop blỽẏdẏn. Offrỽm ẏ uren-  10
híneſ hagen ageíff ẏn pꝛeſſỽẏluodaỽc.
Ẏ wıſc ẏpenẏtẏo ẏurenhínes ẏndı ẏga-
rawẏſ ageıff ẏ heffeırat. lle ẏr effeırat
ẏurenhíneſ auẏd gẏuarỽẏneb ahı.
DJſteín ageíff guíſc ẏ penteulu ẏnẏ  15
teır gỽẏl arbenhıc. aguıſc ẏdıſte-
ín ageıff ẏ bard teulu. a guíſc ẏ bard age-
ıff ẏ dꝛẏſſaỽꝛ. Croen hẏd ageıff ẏdıſteín
ẏ gan ẏkẏnẏdẏon pan ẏ gouẏno o haner
whefraỽꝛ hẏt ẏm pen ỽẏthnoſ o ueı. Pan  20
del ẏdıſteın ẏr llẏſ ỽꝛth gẏghoꝛ ef ẏbẏd

ẏ bỽẏt ar llẏn ẏn hollaỽl. Ef adengẏſ ẏ pꝛıa  W fo 40 a
ỽt le ẏ paỽb ẏnẏ neuad. Ef aran ẏ lletẏeu
March bıtwoſſeb ageıff ẏgan ẏ bꝛenhín.
a dỽẏ ran ageıff ẏ uarch oꝛ ebꝛan. Rẏd uẏd
tír ẏdıſteín. Eıdon ageıff o pop anreıth ẏ  5
gan ẏ teulu. Dıſteín bıeu gobẏr merchet
pop maer bıſweıl. Pedeír ar hugeínt age
ıff gan pop ſỽẏdaỽc adarẏmreto bỽẏt all=
ẏn ẏnẏ llẏſ pan elhont ẏn eu ſỽẏd. Ef aran
arẏant ẏgueſtuaeu. Ef bıeu ardẏſtu guı-  10
rodeu ẏnẏ llẏſ. Ef ageıf traẏan dırỽẏ acha
mlỽꝛỽ guaſſanaethwẏr bỽẏt allẏn. nẏt
amgen coc athrullẏat aſỽẏdỽꝛ llẏſ. Oꝛ pan
dotto ẏdıſteín oe ſeuẏll naỽd duỽ a naỽd
ẏ bꝛenhín ar urenhíneſ ar guẏrda. a toꝛho  15
ẏnaỽd honno nẏt oeſ naỽd ıdaỽ nac ẏn
llẏſ nac ẏn llan. kẏfranaỽc uẏd ẏnteu ụỵ̇ḍ
ar pedeır ſỽẏd llẏſ ar hugeínt. a dỽẏ ran a
geıff o grỽẏn ẏ guarthec a lather ẏnẏ ge-
gín. O pop ſỽẏd llẏs pan ẏrotho ẏ bꝛen  20
hín gobẏr ageıff ẏ dıſteín eıthẏr ẏſỽẏdeu

arbenhíc. Croen hẏd adaỽ ıdaỽ ẏn hẏdꝛeſ ẏ  W fo 40 b
gan ẏ penkẏnẏd. ac ohỽnnỽ ẏ guneır lleſ-
trı ẏ gadỽ fıoleu ẏ bꝛenhín. ae gẏrn kẏn
rannu ẏ crỽẏn rỽg ẏ bꝛenhín ar kẏnẏdẏ-
on. Dıſteín ageıff ran gỽꝛ o arẏant guaſt-  5
rodẏon. Dıſteín o gẏſreıth bıeu goſſot
bỽẏt a llẏn rac bꝛon ẏ bꝛenhín a seıc uch
ẏ laỽ ac arall ıſ ẏ laỽ. ẏnẏ teír gỽẏl arbeníc.
Ef heuẏt bıeu kẏhẏt ae hıruẏs oꝛ cỽꝛỽf
gloẏỽ ẏ ar ẏ guadaỽt. ac oꝛ bꝛagaỽt hẏt  10
ẏ kẏgỽg perued. ac oꝛ med hẏt ẏ kẏgỽg
eıthaf. Ẏ neb awnel cam ẏg kẏnted ẏne-
uad. oſ deıla ẏdıſteín ỽꝛth gẏfreıth ef a-
geıff traẏan ẏ dırỽẏ neu ẏ camlỽꝛỽ. ac oſ-
deıla heuẏt ıſ ẏ colofneu ẏn gẏnt noꝛ  15
penteulu traẏan ẏdırỽẏ neu ẏ camlỽꝛỽ
ageıff. Dıſteín bıeu cadỽ ran ẏ bꝛenhín
o anreıth. ac o rennír kẏmeret ef uuỽch
neu ẏch. Dıſteín bıeu c̣ạḍ tẏgu dꝛoſ ẏ
bꝛenhín pan uo reıth arnaỽ. Dıſteín ẏỽ  20
ẏtrẏdẏdẏn a geıdỽ bꝛeínt llẏſ ẏn aỽſen
                                     | ẏ bꝛenhín

bỽyt a llyn rac bꝛon y bꝛenhín a seıc uch laỽ  V fo 6 a
ac arall ıs laỽ yny teır gỽyl arbenhıc. Dıſte-
ín ageıff kyhyt ae hıruys oꝛ cỽꝛỽf gloyỽ yar
ygỽadaỽt. ac oꝛ bꝛagaỽt hyt ykygỽg perued.
ac oꝛ med hyt ykygỽg eıthaf. Yneb awnel  5
kam yg kynted y neuad os deıla y dıſteín ef
ỽꝛth gyfreıth: trayan y dırỽy neu y camlỽıỽ
ageıff ef. Os deıla heuyt ıs y colofneu yn
gynt not penteulu: ef ageıff ytrayan, Dıſ-
teín bıeu cadỽ ran ybtenhín oꝛ anreıth. a  10
phan ranher: kymeret ef ych. neu uuch.
Dıſteín bıeu tygu dꝛos ybꝛenhín pan vo re-
ıth arnaỽ. Ef yỽ ytrydydyn ageıdỽ bꝛeínt
llys yn aỽſſen y bꝛenhín.
NY dyry ygnat llys aryant yr pengỽaſ  15
traỽt pan gaffo march ygan ybꝛenhín.
Ran gỽꝛ ageıff o aryant y dayret. Yn rat y ba-
rn ef pop bꝛaỽt aperthyno ỽꝛth y llys. Ef bl-
eu dangos bꝛeínt gỽyr y llys abꝛeınt eu ſỽ-
ydeu. Pedeır ar hugeínt ageıff ynteu ygan  20
yneb ydangoſſo yvꝛeínt aedylyet ıdaỽ.
Pan del gobyr kyfreıthaỽl yr bꝛaỽtwyr:
dỽy ran ageıff yr ygnat llys. Ran deu ỽꝛ
ageıff oꝛ anreıth awnel y teulu kyn nyt el
ef oe ty. ꝛ gỽꝛthỽynepa neb barn yr ygnat  25

llys: rodent eu deu ỽyſtyl yn llaỽ y bꝛenhín.  V fo 6 b
ac oꝛ methlır yr ygnat llys: talet yr bꝛenhın
werth y tauaỽt ac na varnet byth. ac oꝛ me-
thlır y llall. talet y sarhaet yr ygnat llys.
ac yr bꝛenhín werth y tauaỽt. Jaỽn yỽ ẏr  5
bꝛaỽdỽꝛ kaffel pedeır keínhaỽc kyſreıth
o pop dadyl atalo pedeır keínhaỽc kyf. Ef
yỽ y try dy dyn anhebcoꝛ yr bꝛenhín. Pedeır
ar hugeínt adaỽ yr bꝛaỽtwyr pan teruyner
tır. Oꝛ a dyn yg kyfreıth heb ganhat yr yg-  10
nat llys: talet trı buhyn camlỽꝛỽ yr bꝛen-
hín. ac oꝛ byd y bꝛenhín yny lle: talet yn de
udyblyc. Ny dyly neb varnu ar ny ỽyppo te-
ır colofyn kyfreıth a gỽerth pop an eu eıl kyf-
reıthaỽl. llenllıeín ageıff yr ygnat llys y  15
gan y vꝛenhınes yn pꝛeſſỽyl. March bıt-
oſſeb ageıff ygan y bꝛenhín adỽy ran ıdaỽ
oꝛ ebꝛan. ac yn vn pꝛeſſeb ybyd amarch y
bꝛenhín peunydyaỽl. Gỽaſtraỽt auỽyn
adỽc y varch ıdaỽ yn gyweır pan y mynho.  20
Ytır ageıff yn ryd. Ouer tlyſſeu ageıff pan
ỽyſtler y sỽyd ıdaỽ. taỽlboꝛt ygan y bꝛen-
hín. a modꝛỽy eur y gan y vꝛenhínes. ac-
ny dyly ynteu gadu y tlyſſeu hynny y gan-
taỽ nac ar werth nac yn rat. Y gan y bard  25

pan eníllo kadeır y keıff yr ygnat llys coꝛn  V fo 7 a
bual amodꝛỽy eur. ar gobennyd a dotter y
danaỽ yny gadeır. Pedeır arhugeínt a geıff
yr ygnat llys o pop dadyl sarhaet alledꝛat
ygan yneb adıagho oꝛ holyon hynny. Ef a-  5
geıff tauaỽt y tauaỽt adel y pen yn anrec
yr bꝛenhín. ar tauodeu oll oꝛ llys. kanyſ yn-
teu auarn ar y tauodeu oll. ar bꝛenhín ady-
ly llanỽ lle ytauaỽt o gehyr moꝛdỽyt y llỽd-
yn bıeıffo yr gof llys. Ygnat llys yỽ y trydy-  10
dyn agynheıl bꝛeínt llys yn aỽſſen y bꝛen-
hín. Ryd uyd o ebedıỽ. kanyſ gỽell yỽ ygne-
ıtaeth no dím pꝛeſſenhaỽl.
By dyd bynhac y llatho yr hebogyd crych-
yd neu bỽn. neu whıbonogyl vynyd  15
o rym y hebogeu. trı gỽaſſanaeth awna y
bꝛenhín ıdaỽ. dala y varch tra achuppo yr adar.
adala ywarthafyl tra dıſcynho. ae dala tra
eſkẏno. Teır gỽeıth yd anrecca y bꝛenhın
ef y nos honno oe laỽ ehunan ar uỽyt. ka-  20
nys yn llaỽ ygennat yd anrecca beunyd
ef eıthyr yny teır gỽyl arbenhıc. ar dyd
y llatho ederyn en waỽc. ar gled y kyghell-
aỽꝛ yd eıſted yghyfedỽch. Croen hyd ageıff
ynhydꝛef ygan ypenkynyd ywneuthur menyc  25

athafyl hualeu ıdaỽ. Nyt yf namyn teır dı-  V fo 7 b
aỽt yny neuad rac bot gỽall aryhebogeu.
March bıtoſſeb ageıff ygan y bꝛenhín. a dỽy
ran ıdaỽ oꝛ ebꝛan. Oꝛ llad yr hebogyd y varch
yn hela. neu oꝛ byd marỽ o damweín: arall  5
ageıff ygan y bꝛenhín. Ef bıeu pop hỽyedıc.
Ef bıeu pop nyth llamyſten agaffer ar tır y
llys. Bỽyt seıc achoꝛneıt med ageıff yny
ancỽyn ynylety. Oꝛ pan dotto yrhebogyd
yhebogeu yny mut hyt pan y tynho allan:  10
ny dyry atteb yneb oꝛ ae holho. Gỽeſt ageıff
vn weıth pop blỽydyn ar tayogeu y bꝛenhín.
ac o pop tayaỽctref ykeıff dauat heſp. neu pe-
deır keínhaỽc kyfreıth yn uỽyt y hebogeu.
Y tır ageıff yn ryd. Ydyd ydalyho ederyn en-  15
waỽc. ac na bo y bꝛenhín yny lle: pan del yr
hebogyd yr llys ar ederyn gantaỽ: y bꝛenhín
adyly kyfodı racdaỽ. ac ony chyſyt: ef ady-
ly rodı ywıſc auo ymdanaỽ yr hebogyd. Ef
bıeu callon pop llỽdyn alather yny gegín.  20
kyt anreıther yr hebogyd o gyfreıth: nys
anreıtha nar maer nar kyghellaỽꝛ. nam-
yn yteulu ar rıghyll.
PEnkynyd ageıff croen ych ygayaſ ygan
ydıſteín ywneuthur kynllyfaneu. ar  25

les ybꝛenhín yd helyant y kynydyon hyt ga-  V fo 8 a
lan racuyr. Odyna hyt naỽuetdyd oracuyr
nys kyfranant ac ef. Naỽuetdyd o racuyr y
gỽeda yr penkynyd dangos yr bꝛenhín y gỽn
ae gyrn ae gynllyfaneu. ae trayan oꝛ crỽyn.  5
hyt naỽuetdyd o racuyr ny cheıff neb oꝛ aẹ hol-
ho penkynyd atteb ygantaỽ onyt vn oꝛ sỽyd-
ogyon llys uyd. kany dyly neb gohıryaỽ y
gılyd oꝛ byd ae barnho. Penkynyd ageıff ran
deu ỽꝛ oꝛ crỽyn ygan gynydyon y gellgỽn. a  10
ran gỽꝛ ygan gynydyon y mílgỽn. ac o tra-
yan y bꝛenhín oꝛ crỽyn y keıff ef y trayan.
Gỽedy ranher ycrỽyn rỽg y bꝛenhín ar kyny-
dyon. aet ypenkynyd ar kynydyon gantaỽ
ar dofreth ar tayogeu y bꝛenhín. ac odyna do-  5
ent at y bꝛenhín erbyn y nadolyc ygymryt eu
ıaỽn ygantaỽ. lle ypenkynyd ar kynydyon
gantaỽ yny neuad. yỽ ygolofyn gyfarỽyn-
eb ar bꝛenhín. Coꝛneıt med adaỽ ıdaỽ ygan y
bꝛenhín neu ygan y penteulu. ar eıl ygan y  20
vꝛenhínes. artrydyd ygan ydıſteín. llamyſ-
ten dof pop gỽyl vıhagel ageıff ef ygan yr
hebogyd. ancỽyn ageıff yny lety. Seıc achoꝛ
neıt med. Ef bıeu trayan dırỽy achamlỽꝛỽ
ac ebedıỽ y kynydyon. athrayan gobꝛeu eu  25

merchet. Gyt ar bꝛenhín y bydant ykynydy  V fo 8 b
on oꝛ nadolyc hyt pan elhont yhela ewıget
ygỽanhỽyn. Oꝛ pan elhont y hela y kyntef-
ín hyt ym pen naỽuetdyd o veı nyt atteb y
penkynyd yr neb ae holho. ony odıwedır duỽ  5
kalan meı kyn gỽıſgaỽ kuaran y troet de-
heu. March bıtoſſeb ageıff ygan ybꝛenhín.
adỽy ran ıdaỽ oꝛ ebꝛan. Pan tygho y penky-
nyd: tyget yuỽyn ygỽn ae gyrn ae gynlly-
uaneu. Pedeır keınhaỽc kyfreıth ageıff ef  10
ygan pop kynyd mílgı. ac ỽyth geínhaỽc
kyfreıth ygan pop kynyd gellgỽn. Oꝛ a y
penkynyd yn anreıth gan y teulu y bꝛenhín.
neu gan y lu. kanet ygoꝛn pan vo ıaỽn ıdaỽ.
adewıſſet eıdon oꝛ anreıth. Mal yt geıff ı̣  15
croen ych kyn ytrydydyd nadolyc y gan y
dıſteın: ıaỽn yỽ ıdaỽ kaffel croen buch rỽg
mehefín ahanher meı ygantaỽ. ac onys
koffa yna: ny cheıſſ dím.
PEngỽaſtraỽt ageıff croen ych ygayaf  20
achroen buch yr haf ygan ydıſteín.
y wneuthur kebyſtreu y veírch y bꝛenhín.
ahynny kyn rannu ycrỽyn rỽg y dıſteın
arſỽydogyon. Pengỽaſtraỽt ar penkynyd
ar troedaỽc nyt eıſtedant ỽꝛth paret yneuad.  25

                                           |paỽb|

paỽb o honunt ỽynteu a ỽyr y le. Pengỽaſtra-  V fo 9 a
ỽt bıeu koeſſeu pop eıdon alather yny gegín.
ahalen arodır ıdaỽ gantunt. Ran deu ỽꝛ a
geıff o aryant ygỽaſtrodyon. Ef bıeu hen
gyfrỽyeu amỽs ybꝛenhín ae hen ffrỽyneu.  5
Pengỽaſtraỽt argỽaſtrodyon gantaỽ agaf-
fant yr ebolyon gỽyllt a del yr bꝛenhín otra-
yan anreıth. Ef bıeu eſtynnu pop march a
rotho y bꝛenhín. achebyſtyr adyry ynteu gan
pop march. ac ynteu ageıff pedeır keínhaỽc  10
o pop march eıthyr trı. y march arother yr
effeırat teulu. ar march arother yr ygnat
llys. ar march arother yr croeſſaneıt. kanys
rỽymaỽ troet ygebyſtyr awneır ỽꝛth ydỽy
geıll. ac uelly yrodır. Ef ageıff lloneıt y lleſtyr  15
yd yffo y bꝛenhín ohonaỽ ygan ydıſteín. ar
eıl ygan y penteulu. ar trydyd ygan yvꝛen-
hínes. Ytır ageıff yn ryd. a march bıtoſſeb
ageıff ygan y bꝛenhín. a dỽy ran ıdaỽ oꝛ e-
bꝛan. lle y pengỽaſtraỽt ar gỽaſtrodyon ỵ  20
gantaỽ yỽ ygoloſyn neſſaf yr bꝛenhín. Pen-
gỽaſtraỽt bıeu rannu yr yſtableu ac ebꝛaneu
ymeırch. Tꝛayan dırỽy achamlỽꝛỽ ygỽaſt-
rodyon ageıff ef. Ef bıeu capaneu y benhın
oꝛbyd crỽyn ỽꝛthunt. ae yſpardỽneu oꝛ bydant  25

eureıt neu aryaneıt neu euydeıt pan dır-  V fo 9 b
myccer. Bỽyt seıc achoꝛneıt cỽꝛỽf ageıff
Gỽas yſtauell bıeu hen yny ancỽyn.
dıllat y bꝛenhín oll eıthyr ytudet ga-
rawys. Ef ageıff y dıllat gỽely ae vantell  5
ae peıs ae grys ae laỽdyr ae eſcıtyeu ae hoſ-
ſaneu. Nyt oes le dılıs yr gỽaſ yſtauell y
ny neuad. kan keıdỽ gỽely ybenhín. ae
negeſſeu awna rỽg y neuad ar yſtauell.
Y tır ageıff ynryd. ae ran o aryant ygỽeſt-  10
uaeu. Ef atan gỽely y bꝛenhín. March pꝛeſ-
ſỽyl ageıff ygan ybꝛenhín. a dỽy ran ıdaỽ
oꝛ ebꝛan. O pop anreıth awnel yteulu: ef
ageıff ygỽarthec kyhyt eu kyrn ac eu hyſ-
Bard teulu ageıff eıdon o pop kyfarn.  15
anreıth y bo ỽꝛth ydỽyn gyt ar teulu.
aran gỽꝛ mal pop teuluỽꝛ arall. Ynteu agan
vnbeínyaeth pꝛydeín racdunt yndyd kat
ac ymlad. Pan archo bard y teyrn: kanet
vn kanu. Pan archo y vꝛeyr: kanet trı cha-  20
nu. Pan archo y tayaỽc: kanet hyt pan
vo blín. Y tır ageıff yn ryd. ae varch yn pꝛe-
ſỽyl ygan y bꝛenhín. ar eıl kanu agan yny
neuad. kanyſ y penkerd adechreu. Eıl neſ-
ſaf yd eıſted yr penteulu. Telyn ageıff y  25

gan y bꝛenhín. amodꝛỽy eur ygan y vꝛen-  V fo 10 a
hínes pan rother y sỽyd ıdaỽ. ar telyn ny
at bytʰ ygantaỽ. ard teulu. oſtec gỽꝛ.
ıſteín bꝛenhínes. ꝛyſſaỽꝛ neuad. ꝛyſ-
ſaỽꝛ yſtauell. ỽaſtraỽt auỽyn. anhỽ-  5
yllyd. rullyat. oc. roedaỽc. ed-
yd. ỽydỽꝛ llys. edyc. oꝛỽyn yſta-
uell. ỽaſtraỽt auỽyn bꝛenhínes. Y pym-
thec hyn yſſyd vn vꝛeínt. ac vn vꝛeínt eu
merchet. Yn ſarhaet pop vn o hynny y te  10
lır whe bu awhe vgeínt aryant. Galanas
pop vn ohonunt atelır o whe bu a whe ḅụ
vgeınt mu gan trı dꝛychafel. Ebedıỽ pop
vn o honunt: yỽ wheugeínt. awhe vge-
ínt yỽ gobyr merch pop vn o honunt.  15
Punt ahanher yny chowyll. Teır punt
y hegỽedı. ꝛ a merch vn oꝛ pymthec hyn.
ynllathꝛut heb rod kenedyl: whech eıdon
kyhyt eu kyrn ac eu hyſkyfarn uyd eu he-
gỽedı. vn vꝛeínt ahynny yỽ merch pop  20
gỽꝛ ryd a el yn llathꝛut.
OR a dꝛyſſaỽꝛ neuad mỽy no hyt y
vꝛeıch ae wyalen y ỽꝛth ydꝛỽs gỽedy
yd el y bꝛenhín yr neuad: oꝛ serheır yno.
ny dıwygır ıdaỽ. Oꝛ llud y dꝛyſſaỽꝛ neu y  25

poꝛthaỽꝛ yn oꝛ sỽydogyon dan y adnabot y  V fo 10 b
myỽn pan ymynho: talet pedeır keínhaỽc
kyfreıth yr sỽydaỽc. ac os pennadur uyd:
talet yndeudyblyc. athn buhyn camlỽꝛỽ
atal yr bꝛenhín. lleſtyr aeruyll ywıraỽt yr  5
dꝛyſſaỽꝛ. Dıſteín argỽallofyeıt adygant
eu gỽıraỽt y leſtyr ydꝛyſſaỽꝛ. pan rother
gỽıraỽt yr ebeſtyl: y dꝛyſſaỽꝛ ae keıdỽ. Ef
a sycha crỽyn ygỽarthec alather yny ge-
gın. acheínhaỽc ageıff ynteu o pop croen  10
pan ranher. Ef ageıff y tır yn ryd. a march
bıtoſſeb ageıff ygan y bꝛenhín. Ran gỽꝛ
ageıff o aryant ygỽeſtuaeu.
ꝛyſſaỽꝛ yſtauell ageıff y tır yn ryd. a
march bıtoſſeb ygan y bꝛenhín. agỽıraỽt  15
gyfreıthaỽl ageıff. ae ran o aryant ygỽeſtuaeu.
Gỽaſtraỽt auỽyn ageıff kyfrỽyeu peunyd-
yaỽl y bꝛenhín ae panel. ẹ p̣ạṇẹl ae
gapan glaỽ pan dırmyccer. ae hen pedoleu.
ae heyrn pedolı. Y tır ageıff ynryd. ae va-  20
rch pꝛeſſỽyl. Ef adỽc march y bꝛenhín y lety
ac oe lety. Ef adyeıla march y bꝛenhín pan
eſcynho aphan dıſcynho. Ran gỽꝛ ageıff oꝛ
ebolyon gỽyllt adel o anreıth.
edyc llys aeıſted yn eıl neſſaf yr pente-  25

ulu yny neuad. Ytır ageıff ynryd. amarch  V fo 11 a
pꝛeſſỽyl ygan y bꝛenhín. Yn rat ygỽna ef
medegínyaetheu ỽꝛth y teulu a gỽyr y llys.
kany ẹlḷ cheıff eıthyr ydıllat gỽaetlyt onyt
o vn oꝛ teır gỽeh agheuaỽl vyd. Punt agym-  5
er ef heb y ymboꝛth neu naỽ vgeínt ae ym-
boꝛth oꝛ welı agheuaỽl. nyt amgen pan toꝛ-
her pen dyn hyny weler yr emenhyd. aſcỽꝛn
vch creuan pedeır keínhaỽc cota atal oꝛ ſeín-
ha ymyỽn kaỽc. aſcỽꝛn ıs creuan: pedeır  10
keínhaỽc kyfreıth atal. a phan wanher dyn
yny arch hyny welher y amyſcar. a phan
toꝛher vn o petwar poſt coꝛff dyn hyny weler
ymer. Sef reı ynt ydeu voꝛdỽyt ar deu vẏr-
ryat. Teır punt yỽ gỽerth pop vn o teır  15
gỽelı hynny.
rullyat ageıff y tır yn ryd. a march bıt-
oſſeb ygan y bꝛenhín. Gỽıraỽt gyſreıtha
ỽl ageıff nyt amgen lloneıt ylleſtrı ygỽaſ-
ſanaethwyr ac ỽynt yny llys oꝛ cỽꝛỽf. ac  20
eu trayan oꝛ bꝛ̣ạg̣ạỽt. med. ac eu hanher
oꝛ bꝛagaỽt. edyd ageıff y tır yn ryd.
ae varch pꝛeſſỽyl y gan y bꝛenhín. Ran
gỽꝛ ageıff o aryant ygỽeſtuaeu. athrayan
y cỽyr adıotter oꝛ gerỽyn ved. kanys y deu  25

parth arennır yn teır ran. ydỽy ran yr  V fo 11 b
neuad. ar tryded yr yſtauell.
oc bıeu crỽyn ydeueıt ar geıſyr ar ỽyn
ar mynneu ar lloı. ac amyſcar ygỽarth
ec alather alather yny gegín. eıthyr y  5
refyr ar cledyſ bıſweıl aa yr poꝛthaỽꝛ. Y
coc bıeu ygỽer ar yſceı oꝛ gegín eıthyr
gỽer yr eıdon auo teır noſ ar warthec
ymaerty. Y tır ageıff yn ryd. ae varch
bıtoſſeb ygan y bꝛenhın.  10
oſtecỽꝛ ageıff pedeır keínhaỽc o pop dı-
rỽy achamlỽꝛỽ agoller am anoſtec yny
llys. Ran heuyt ageıff am pop kyfran
ygan y sỽydogyon. Y tır ageıff ạg̣ẹı̣f̣f̣ yn
ryd. ae ran o aryant ygỽeſtuaeu. ae va  15
rch pꝛeſſỽyl ygan y bꝛenhín. Pan ſymu
ter y maer bıſweıl oe sỽyd: trugeínt a
geıff ygoſtecCꝛ ygan yneb adotter yny le.
roedaỽc bıeu eıſted dan tract y bꝛenhın.
abỽyta o vn dyſcyl ac ef. Ef aenyn y  20
ganhỽyll gyntaſ rac bꝛon y bꝛenhın ạṛ
ṿꝛẹnḥı̣ṇeṣ ỽꝛth uỽyt. ac eıſſoes bỽyt ſeıc
agỽıraỽt ageıff. kanyt oes gyfed ıdaỽ.
Y tır ageıff ynryd. amarch bıtoſſeb ygan
ybꝛenhín. ae ran o aryant ygỽeſtuaeu.  25

ỽydỽꝛ llys a geıff y tır ynryd. ae varch  V fo 12 a
pꝛeſſỽyl ygan y bꝛenhín. ae ran o aryant
ygỽeſtuaeu.
DJſteín bꝛenhínes ageıff y varch pꝛeſ-
ſỽyl ygan y vꝛenhínes. ỽyth geínha-  5
ỽc adaỽ attaỽ o aryant y gỽeſtuaeu. a dỽy
geínhaỽc agymer ef. areı ereıll aran rỽg
Sỽydogyon yr yſtauell. ef aued aruỽyt
allyn yr yſtauell. Ef adyly ar tyſtu gỽıro-
deu yr yſtauell. adangos y paỽb y le.  10
oꝛỽyn yſtauell ageıff holl dıllat y vꝛen-
hínes trỽy y vlỽydyn eıthyr ywıſc ype-
nyttyo yndı ygaraỽys. Ythır ageıff yn
ryd ae march pꝛeſſỽyl ygan y vꝛenhínes.
ae henffrỽyneu ae harchenat pan dır-  15
myccer ageıff. ae ran o aryant ygỽeſtuaeu.
ỽaſtraỽt auỽyn bꝛenhınes ageıff y
tır ynryd ae varch pꝛeſſỽyl ygan y vꝛen-
hínes. yny bỽynt ygyt yr effeırat teu-
lu ar dıſteín. ar ygnat llys. bꝛeınt llys a  20
vyd yno kyn boet aỽſſen ybꝛenhín.
Maer achyghellaỽꝛ bıeu kadỽ dıffeıth
bꝛenhín. Punt ahanher adaỽ yr
bꝛenhín pan ỽyſtler maeronıaeth neu
gyghelloꝛyaeth. Tꝛı dyn agynheıl ymaer  25

gantaỽ ygkyfedỽch yn neuad ybꝛenhín. Ef  V fo 12 b
aran yteu lu pan elhont ar dofreth. Yn
anreıth yd a gan yteulu ar ypetweryd.
kylch ageıff ar ypetweryd ar tayogeu y-
bꝛenhín dỽy weıth yny ulỽydyn. Ny byd  5
penkenedyl maer achyghellaỽꝛ byth. Ma-
er bıeu kymhell holl dylyet ybꝛenhín hyt
ybo y vaeroníaeth. Maer achyghellaỽꝛ ady-
lyant trayan gobꝛeu merchet y tayogeu.
athrayan camlyryeu ac ebedıweu y tayo-  10
geu. athrayan eu hyt pan ffohont oꝛ wlat.
athrayan eu hyt ac eu bỽyt o pop marỽ ty
tayaỽc. Maer bıeu rannu pop peth. arıg-
hyll bıeu dewıs yr bꝛenhín. Oꝛ damweín
ha yr maer na allo daly ty: kymeret ef y  15
tayaỽc auynho attaỽ ulỽydyn oꝛ kalan meı
ygılyd. amỽynhaet ef laeth y tayaỽc yr haſ.
ae yt y kynhayaf. ae ṿạ voch ygayaf. aph-
an el y tayaỽc yỽꝛthaỽ. gadet ıdaỽ pedeır hych
maỽꝛ abaed. ae yſcrybyl ereıll oll. aphedeır  20
erỽ gayafar. ac ỽyth erỽ gỽanhỽyn ar. ar
eıl ulỽydyn ar tryded gỽnaet uelly. ac nyt
yr vn tayaỽc hagen. Odyna ymboꝛthet yn-
teu ar yr eıdaỽ ehunan teır blyned ereıll.
Odyna gỽaredet y bꝛenhín arnaỽ o rodı tay  25

aỽc ıdaỽ yny mod gynt os myn. Pan gollo  V fo 13 a
dyn y anreıth o gyfreıth. y maer ar kyghell-
aỽꝛ bıeu yr aneıred ar enderíged ar dínewyt
ran deu hanher.
Dylyet ykyghellaỽꝛ yỽ kynhal dadleu  5
y bꝛenhín yny ỽyd ac yny aỽſſen. Ef
bıeu dodı croes agỽahard ym pop dadyl. ar
gled y bꝛenhín yd eıſted y kyghellaỽꝛ yny te-
ır gỽyl arbenhıc. os yny gyghelloꝛyaeth ef
ybyd ybꝛenhín yn dala llys. Modꝛỽy eur  10
athelyn athaỽlboꝛt ageıff ygan ybꝛenhín
pan el yny ſỽyd. Yn oes hywel da trayan
byỽ a marỽ y tayogeu adoeı yr maer ac yr
kyghellaỽꝛ. y deuparth ˝yr kyghellaỽꝛ.˝ ar
trayan yr maer. ar maer aranneı. ar kyg-  15
hellaỽꝛ adewıſſeı.
RJghyll ageıff ytır ynryd. a seıc oꝛ llys.
Rỽg y dỽy golofyn y seıf tra uỽytaho
ybꝛenhín. kanys ef bıeu goglyt yneuad
rac tan yna. Gỽedy bỽyt: yſſet ynteu gyt  20
ar gỽaſſanaethwyr. Odyna nac eıſtedet
ac na thrawet ypoſt neſſaf yr bꝛenhín. Gỽı-
raỽt gyfreıthaỽl ageıff. nyt amgen lloneıt
ylleſtrı y gỽaſſanaethẉỵṛ ac ỽynt yny llys
oꝛ cỽꝛỽf. ac eu hanher oꝛ bꝛagaỽt. ac eu trayan  25

oꝛ med. Ef bıeu koeſcyn pop eıdon oꝛ llys.
Ny byd hyt vcharned. Naỽuet dyd kyn kal-
an gayaf y keıff ef peıſ achrys achapan. athe-
ır kyfelín llıeín o pen elın hyt ymlaen hır
vys ywneuthur llaỽdỽꝛ ıdaỽ. ac ny byd ten  5
llıf yny laỽdỽꝛ. Ny byd hyt yny dıllat na
myn hyt yg clỽm ylaỽdỽꝛ. kalan maỽꝛth
y keıff peıs achrys amantell allaỽdỽꝛ. Yny
trı amſer hagen ykeıff penguch. Ef bıeu
rannu rỽg y bꝛenhín ar maỽer ar kyghella-  10
ỽꝛ. Ef bıeu yr yſcub auo dꝛos pen pan ran-
her yt ytayogeu ffoaỽdyr ac eu marỽ teı.
Pan adaỽ kyllıdus ffoaỽdyr yyt heb vedı.
aphan gaffer y kyffelyp o varỽ ty: yrıghẏll
ageıff ytalareu. Ef ageıff ymehín bỽlch ar  15
emenyn bỽlch oꝛ marỽ teı. ar maen ıſſaf
oꝛ ureuan ar dulín oll ar llínhat ar to neſ-
ſaf yr dayar oꝛ veıſcaỽn. ar bỽeıll ar crym
aneu ar ıeır ar gỽydeu ar katheu. Toꝛth ae
henllyn ageıff ef ym pop ty ydel ıdaỽ ar neges  20
y bꝛenhín. Teır kyfelín auyd yn hyt y bıllo
rac y arganuot. Ef ageıff ytarỽ adel gan
anreıth. Pan vo marỽ yrıghyll: yn truga-
red ybꝛenhín y byd yr eıdaỽ. Oꝛ serheır y
rıghyll oe eıſted yn dadleu y bꝛenhín: talet  25

ıdaỽ gogreıt eıſſín. achuccỽy. Gỽys rıgh  V fo 14 a
yll gan tyſton. neu tarỽ̣aỽ ypoſt teır gỽeıth
ny ellır e gỽadu onyt trỽy lys. Pan wat-
ter hagen: llỽ ydyn awyſſer ary trydyd
o wyr vn vꝛeínt ac ef ae gỽatta.  5
GOf llys ageıff penneu ygỽarthec a
lather yny gegín ae traet eıthyr yta
uodeu. y ymboꝛth ef ae was adaỽ oꝛ llys. Yn
rat ygỽna ef gỽeıth yllys oll eıthyr trı gỽe-
ıth. kallaỽꝛ. a bỽell gỵṇṇụt aỽch lydan. a  10
gỽayỽ. Goſ llys bıeu keínyon kyfedỽch.
Ef ageıff pedeır keınhaỽc o pop karcharaỽꝛ
ydıotto heyrn y arnaỽ. Ytır ageıff yn ryd.
Gỽıraỽt gyfreıthaỽl ageıff oꝛ llys. lloneıt
ylleſtrı ygofyer ac ỽynt yny llys oꝛ cỽꝛỽf.  15
ar trayan oꝛ med. ar hanher oꝛ bꝛagaỽt.
Ef yỽ ytrydydyn ageıff ymeſſur hỽnnỽ. o-
dyna yrıghyll. yndıwethaf y trullyat. Ny
eıll neb gof bot yn vn gymhỽt ar gof llys
heb yganhat. Vn rydıt yỽ ar valu yny velın  20
ar bꝛenhín. Ef bıeu gobꝛeu merchet ygof-
eín auỽynt ydanaỽ ac ỽꝛth y ohen. wheuge-
ínt yỽ ebedıỽ y gof llys. a wheugeínt yỽ go-
byr y verch. Punt ahanher yỽ y chowyll.
Teır punt yny hegỽedı.  25

EPoꝛthaỽꝛ ageıff y tır yn ryd. Yny kaſ-  V fo 14 b
tell trachefyn y doꝛ ybyd y ty. ae ym-
boꝛth ageıff oꝛ llys. Pꝛen ageıff o pop pỽn
kynut adel trỽy ypoꝛth. aphꝛen heuyt o
pop benneıt. nyt amgen pꝛen allo y tyn-  5
nu ae vn llaỽ heb leſteır ar gerdet ymeırch
neu yr ychen. achyny allo tynnu vn pꝛen:
pꝛen eıſſoes ageıff. ac nyt mỽyhaf. Oꝛ ı̣
moch pꝛeıdín adel yr poꝛth: hỽch ageıff y
poꝛthaỽa. ac ny byd mỽy noc ygallo ae  10
vn llaỽ ydꝛychafel herwyd ygỽꝛych mal
na bo ıs y thraet no phen y lín. Oꝛ anreıth
warthec adel yr poꝛth oꝛ byd eıdon ṃọ kota
erní. y poꝛthaỽꝛ ae keıff. ar eıdon dıwethaf.
adel yr poꝛth: ef heuyt ae keıff. ar cledyf  15
bıſweıl arefyr oꝛ gỽarthec alather yny ge-
gín. Pedeır keínhaỽc ageıff o pop karchar
aỽꝛ agarcharer gan ıaỽn yn y llys.
REıt yỽ bot ygỽylyỽꝛ yn vonhedıc gỽlat.
kanyſ ıdaỽ yd ymdıredır oꝛ bꝛenhín.  20
y uỽyt ageıff yn waſtat yny llys. ac ony
byd y bꝛenhín yny llys: yn gyntaf gỽedy
ymaer y keıff ef yịſeıc. pop boꝛe y keıff ef
toꝛth ae henllyn yny uoꝛeuỽyt. aſcỽꝛn y
dyníen ageıff o pop eıdon alather yny gegín.  25

ytır ageıff yn ryd. agỽıſc ageıff dỽy weıth  V fo 15 a
yny ulỽyd yn ygan y bꝛenhín. ac vn weıth
ykeıff eſcıtyeu a hoſſaneu.
Maer bıſweıl ageıff y sỽyſ ar blonec oꝛ
llys. Ef bıeu crỽyn ygỽarthec alather  5
ynygegın a vo teır nos ar warthec y maer ty.
Ef bıeu gobꝛeu merchet gỽyr y vaertref. kyt
Sarhao ygỽaſſanaethwyr ymaer bıſweıl:
ar eu ffoꝛd ỽꝛth dỽyn neu lyn oꝛ gegín neu oꝛ
vedgell parth ar neuad: nys dıwygant ıdaỽ.  10
Pan talher ysarhaet: whe bu awheugeínt
aryant atelır ıdaỽ. Y alanas atelır owhe bu
awhe vgeínt mu. gan trı dꝛychafel.
Dylyet ypenkerd yỽ eıſted ar gled yr etlíng.
ytír ageıff yn ryd. Ef adyly kanu yn  15
gyntaf yny neuad. kyfarỽs neıthaỽꝛ ageıff
nyt amgen pedeır ar hugeínt ygan pop
moꝛỽyn pan ỽꝛhao. ny cheıff dím hagen
ar neıthaỽꝛ gỽꝛeıc arygaffo gynt da ar yneı-
thaỽꝛ pan uu uoꝛỽyn. Sef uyd penkerd. ỵ  20
bard pan eníllo kadeır. Ny eıll neb bard er-
chı dım hyt y bo ypenkeırdyaeth ef. heb y
ganhat. onyt bard goꝛwlat uyd. kyt lludyo
y bꝛenhın rodı da yny gyfoeth hyt ym pen yſ-
peıt: dıgyfreıth uyd ypenkerd. Pan vynho  25

y bꝛenhín gerd oe gỽarandaỽ: kanet y penkerd  V fo 15 b
deu ganu ymod duỽ. ar trydyd oꝛ penaetheu.
Pan vynho y vꝛenhínes gerd oe gỽarandaỽ
yny hyſtauell. kanet y bard teulu trı chanu
yndıſſon rac teruyſcu y llys.  5
KEneu gellgı bꝛenhín tra vo kayat yly-
geıt: pedeır arhugeínt atal. Yny gro-
wyn: ỽyth adeu vgeínt atal. Yny gynllỽſt:
vn ar pymthec aphetwar vgeínt atal. Yny o-
uer hela: wheugeínt atal. Pan vo kẏfrỽys:  10
punt atal. eneu mílgı bꝛenhín kyn ago-
rı ylygeıt: deudec keínhaỽc atal. Yny growyn:
pedeır ar hugeínt atal. Yny gynllỽſt: ỽyth a
deugeínt atal. Yny ouer hela: vn ar pymthec
aphetwar vgeínt. atal. pan vo kyfrỽys. punt  15
atal. n werth yỽ gellgı bꝛeyr amılgı bꝛen-
hín. ef atal mılgı bꝛeyr: hanher kyfreıth
gellgı bꝛeyr gogyfoet ac ef. yryỽ bynhac
vo ken eu tayaỽc kyn agoꝛı ylygeıt: keínhaỽc
cotta atal. Yny growyn: dỽy geínhaỽc cotta  20
atal. Yny gynllỽſt: teır keınhaỽc cotta atal.
Pan ellygher ynryd: pedeır keínhaỽc cotta a-
tal. oſtaỽc kyn boet bꝛenhín bıeıffo. ny thal
eıthyr pedeır keínhaỽc cotta. Os bugeılgı uyd:
eıdon taladỽy atal. ac ot amheuír y uot uelly:  25

tyget yperchennaỽc achymydaỽc uch ydꝛỽs.  V fo 16 a
ac arall ıs ydꝛỽs raculaenu yr yſcrybyl y boꝛe.
achadỽ yr olyeıt ydıwedyd. neb adıotto llygat
gellgı bꝛenhín neu atoꝛho yloſcỽꝛn: talet pe-
deır keínhaỽc kyfreıth yg kyfeır pop buch atal  5
ho y kı. ı kallaỽued oꝛ lledır pellach naỽ kam
yỽꝛth ydꝛỽs: ny thelır. Oꝛ lledır ynteu o vyỽn y
naỽkam: pedeır ar hugeínt atal. yt oes werth
kyfreıth ar vıtheıat: po peth ny bo gỽerth kyf-
reıth arnaỽ. damdỽg ageffır ymdanaỽ.  10
Py bynhac adefnydyo kyỻeıc bꝛenhín:
talet trı buhyn camlỽꝛỽ yr bꝛenhín. karỽ:
ych atal. Ewıc: buch atal. Deu dec golỽyth bꝛe-
ínhyaỽl auyd yg kylleıc bꝛenhín. Tauaỽt. a
thrı golỽyth oꝛ mynỽgyl. kymhıbeu. Callon.  15
Deulỽyn. Jar. Tumon. hydgyllen. herỽth. auu.
Tꝛı buhyn camlỽꝛỽ atelır dꝛos pop ṿṇ golỽyth
Sef atelır dꝛos gylleıc bꝛenhín pan gyfrıfer pop
camlỽꝛỽ: deu vgeín mu. Ny byd golỽython bꝛe-
ínyaỽl yn hyd bꝛenhínỽ̣ḷ namyn oỽyl gırıc hyt  20
galan racuyr. ac ny byd kylleıc ynteu. onyt tra
vo y golhỽython bꝛeínhaỽl yndaỽ. ꝛ lledır ka-
rỽ bꝛenhın yn treſ bꝛeyr y boꝛe: katwet y bꝛeyr
ef yn gyfan hyt hanher dyd. ac ony doant y ky-
nydyon yna. paret y bꝛeyr blıgyaỽ yr hyd allıthaỽ  25

y kỽn oꝛ kıc. adyget atref y kỽn ar croen ar afu  V fo 16 b
ar wharthaỽꝛ ol. ac ony doant y kynydyon y
nos honno: mỽynhaet ef y kíc. achatwet y
kỽn ar croen yr kynydyon. Oꝛ lledır y karỽ ỵ
am hanher dyd: katwet y bꝛeyr ef yn gyfan  5
hyt ynos. ac ony doant y kynydyon yna: mỽ-
ynhaet y bꝛeyr hỽnnỽ mal yr hỽn gynt.
lledır hyt nos yn tref bꝛeyr: tannet y vantell
arnaỽ. a chatwet yn gyfan ef hyt y boꝛe. ac o-
ny doant y kynydyon yna: bıt vn vꝛeínt hỽn-  10
nỽ a reı gynt. ꝛ byd hela gellgỽn y ỽꝛ ryd:
arhoet ef y boꝛe hyny ollygho y kynydyon y
bꝛenhín eu kỽn teır gỽeıth. ac odyna gollyg-
et ynteu. ỽy bynhac alatho hyd ar tır dyn
arall: rodet wharthaỽꝛ yperchennaỽc y tır. o  15
nyt hyd bꝛenhín uyd. kany byd wharthaỽꝛ
tır yn hyd bꝛenhın. ꝛ gỽyl ffoꝛdaỽl bỽyſtuıl
yar ffoꝛd ymyỽn ffoꝛeſt bꝛenhín: byryet ergyt
ıdaỽ os myn. ac os medyr: ymlynet trae gỽe-
lo. ac oꝛ pan el ydan yolỽc: gadet ehunan.  20

HYt hyn gan ganhat duỽ kyfreıtheu
llys rytraethaſſam. weıthon gann
boꝛth ygogonedus arglỽyd ıeſſu ı̣
grıſt: kyfreıtheu gỽlat adangoſſỽn.  24

                                           |ac yn|

ac yn gyntaf teır colofyn kyfreıth. nyt am-  V fo 17 a
gen. Naỽ affeıth galanas. a naỽ affeıth tan.
a naỽ affeıth lledꝛat.
Kyntaf o naỽ affeıth galanas. yỽ tauaỽt-
rudyaeth nyt amgen menegı ylle y bo y  5
neb alather yr neb ae llatho. Eıl yỽ rodı kyghoꝛ
y lad y dyn. Tꝛydyd yỽ kyt ſynhyaỽ ac ef am y
lad. Petweryd yỽ dıſcỽyl. Pymhet yỽ canhy-
mdeıth y llofrud. Whechet yỽ kyrchu y tref.
Seıthuet yỽ ardỽyaỽ. ythuet yỽ bot yn poꝛth-  10
oꝛdỽy. Naỽuet yỽ gỽelet y lad gan y odef. Dꝛos
pop vn oꝛ trı kyntaf: yrodır naỽ vgeínt aryant
allỽ canhỽꝛ ywadu gỽaet. Dꝛos pop vn oꝛ trı
ereıll: y rodır deu naỽ vgeínt aryant allỽ deu
canhỽꝛ. Dꝛos pop vn oꝛ trı dıwethaf y telır trı  15
naỽ vgeínt aryant allỽ trychanhỽꝛ ydıwat
gỽaet. neb awatto coet amaes: rodet lỽ deg
wyr adeu vgeínt heb gaeth aheb alltut. athꝛı
o honunt yndıofredaỽc o varchogaeth allıeín
agỽꝛeıc. neb a adefho llofrudyaeth: talet ef  20
ae genedyl sarhaet ydyn alather ỵṇ gỵṇṭaf̣.
ae alanas. ac yn gyntaf y tal y llofrud ſarhaet
y dyn lladedıc y tat ae vam ae vꝛodyr ae whıoꝛyd.
ac os gỽꝛeıgaỽc uyd: y wreıc ageıff trayan y ſar-
haet y gan yreı hynny. Tꝛayan hagen yr alanas  25

adaỽ ar y llofrud ae tat ae vam ae vꝛodyr ae chwı-  V fo 17 b
oꝛyd yn wahanredaỽl y ỽꝛth ygenedyl. Tꝛayan
yllofrud elchỽyl arennír yn teır ran. Y trayan
ar y llofrud ehunan. ar dỽy ran ar y tat ar vam
ar bꝛodyr ar chwıoꝛyd. ac oꝛ gỽyr hynny y tal  5
pop vn gymeínt ae gılyd. ac uelly ygỽꝛaged.
ac ny thal vn wreıc mỽy no hanher ran gỽꝛ.
ar trayan hỽnnỽ atelır y tat a mam y lladedıc
ae gyt etíuedyon megys y sarhaet. Y dỽy ran
adodet ar y genedyl: arennır yn teır ran. ac  10
o hynny ydỽy ran atal kenedyl ytat. ar tryded
atal kenedyl y vam. Y kyfryỽ achoed kenedyl
atalhont alanas ygyt ar llofrud: yr vn ryỽ a-
choed ae kymerant oparth y lladedıc oꝛ goꝛhen-
gaỽ hyt ygoꝛchaỽ. al hyn yd enwır naỽ rad  15
kenedyl adylyant talu galanas ae chymryt.
ac eu haelodeu. kyntaf oꝛ naỽ rad yỽ tat a mam
y llofrud neu y lladedıc. Eıl yỽ bꝛaỽt awhaer. Tꝛy-
dyd yỽ hentat. Petweryd yỽ Goꝛhentat. Pym-
het yỽ kefynderỽ. Whechet yỽ kyferderỽ. Seıth-  20
uet yỽ keıfyn. ythuet yỽ goꝛcheıfẏn. Naỽuet
yỽ goꝛchaỽ. aelodeu y gradeu ynt: neı ac ewy-
thyr yllofrud neu y lladedıc. Neı yỽ: mab bꝛa-
ỽt neu vab whaer. neu gefynderỽ. ˝neu gyfer-
derỽ.˝ neu gyfnítherỽ. Ewythyr yỽ. bꝛaỽt tat  25

neu vam. neu y hentat neu y henuaın. neu y  V fo 18 a
oꝛhentat neu y oꝛhenuam. allyma mal ymae
meínt ran pop vn oꝛ reı hynny oll yn talu gal-
anas neu yny chymryt. Y neb auo nes ygeren-
hyd o vn ach yr llofrud neu yr lladedıc noꝛ llall:  5
deu kymeínt atal neu agymer ar llall. ac uelly
am paỽb oꝛ ſeıth rad dıwethaf. ac aelodeu yr
holl radeu. Etíued y llofrud neu y lladedıc ny dy-
lyant talu dím nae gymryt tros alanas. kan-
ys ran yneb atalỽys mỽy no neb arall: a seıf dꝛo-  10
ſtaỽ ef ae etíuedyon. ac eu pꝛyder aperthyn y
vot arnaỽ. Pꝛyder etíued y lladedıc auyd aryre-
ení ae gyt etiuedyon. kanys trayan galanas
agymerant. Ac o byd neb o genedyl y llofrud
neu y lladedıc yn dyn eglỽyſſıc rỽymedıc o vꝛdeu  15
kyſſegredıc. neu yg kreuyd. neu glafỽꝛ. neu uut.
neu ynuyt. ny thal ac ny chymer dím o alanas.
ny dylyant ỽy wneuthur dıal am dyn alather
Na gỽneuthur dıal arnunt ỽynteu ny dylyır.
ac ny ellır kymhell y kyfryỽ trỽy neb kyfreıth  20
ytalu dím. nae gymryt nys dylyant.
ONaỽ affeıth tan kyntaf yỽ kyghoꝛı lloſcı
yty. Eıl yỽ duunaỽ am y lloſc. Tꝛydyd yỽ
yỽ mynet y loſcı. Petweryd yỽ ymdỽyn yrỽ-
yll. Pymhet yỽ llad ytan. Whechet yỽ keıſſaỽ  25
                                            dylỽyf.

Seıthuet yỽ whythu y tan hyny enynho. yth-  V fo 18 b
uet yỽ enynnu y peth y lloſcer ac ef. Naỽuet
yỽ gỽelet y lloſc gan y odeſ. y neb awatto vn
oꝛ naỽ affeıth hyn: rodet lỽ deg wyr adeu v-
geínt heb gaeth aheb alltut.  5
KYntaf o naỽ affeıth lledꝛat yỽ syllu tỽ-
yll acheıſſaỽ ketymdeıth. Eıl yỽ duun-
aỽ am y lledꝛat. Tꝛydyd yỽ rodı bỽyllỽꝛỽ. Pet-
weryd yỽ ymdỽyn y bỽyt yny getymdeıthas.
Pymhet yỽ rỽygaỽ y buarth neu toꝛrı yty.  10
Seıthuet yỽ kychwynu y lledꝛat oe le a cher-
det dyd neu nos gantaỽ. ỽ̣ỵṭ Seıthuet yỽ
bot yn gyfarwyd ac yntroſcỽydỽꝛ ar y lledꝛat.
ythuet yỽ kyfrannu ar lladꝛon. Naỽuet yỽ
gỽelet y lledꝛat. ae gelu yr gobyr neu y pꝛy  15
nu yr gỽerth. Y neb awatto vn oꝛ naỽ affeıth
hyn: rodet lỽ deg wyr a deu vgeínt heb gaeth
aheb alltut.
Naỽ adygant eu tyſtolyaeth gan gre-
du pop vn o honunt ar wahan ỽꝛth y lỽ.  20
arglỽyd rỽg ydeu ỽꝛ oꝛ dadyl a adefynt yry-
uot geır y vꝛon ef. ac na beı gyfrannaỽc yn
teu oꝛ dadyl. ac na bydynt vn dull. Abat rỽg
ydeu vanach ar dꝛỽs y koꝛ. Tat rỽg y deu vab
gan dodı y laỽ ar pen ymab ydycco y tyſtoly  25

aeth yny erbyn. adywedut val hyn. Myn  V fo 19 a
duỽ ygỽꝛ am creỽyſı yn tat ıttı. athıtheu
yn vab ímí. gỽır adywedafı yrochwı. Bꝛaỽ=
dỽꝛ am y varnỽys gynt oꝛ byd y deu dyn y
barnỽyt udunt yn amryſſon am y varn.  5
Mach am y vechnıaeth ot adef ran agỽadu
ran arall. Effeırat rỽg y deu dyn plỽyf o tyſ-
tolyaeth atyſter ıdaỽ. Moꝛỽyn am y moꝛỽyn-
daỽt. os ygỽꝛ y rother ıdaỽ adyweıt nat oed
voꝛỽyn hı yr dỽyn yıaỽn a e dylyet. Neu oꝛ  10
treıſſır ar gỽꝛ ae treıſſo yndywedut nat oed
uoꝛỽyn hı. credadỽy yỽ tyſtolyaeth y uoꝛỽyn
yny erbyn. Bugeıl trefgoꝛd am y uugeıly-
aeth oꝛ llad llỽdyn y llall. LLeıdyr dıobeıth
am ygytleıdyr pan dyccer yr groc. kanys  15
credadỽy uyd yeır ar y getymdeıthon ac am
yda adycco. heb greır. ac ny dỵlỵır dıuetha
y getymdeıth yr yeır ef namyn y uot ynlleı-
dyr gỽerth. Credadỽy heuyt uyd amotỽꝛ
yny amot. ac uelly heuyt. credadỽy uyd ma  20
nac gỽꝛ a wnel dogyn vanac. a Rodaỽdyr a
gredır ar y da arotho. ac yna y dywedır. nyt
oes rod onyt o vod
Llaỽ dyn ae troet ae tyg lygat ae weus ae
gluſt gan gollı yglybot ae trỽyn:  25

whe bu awhe vgeínt aryant yỽ gỽerth pop  V fo 19 b
vn o honunt. Oꝛ trychır cluſt dyn oll ym de-
ıth. achlybot oꝛ dyn arnaỽ mal kynt: dỽy
uu a deu vgeínt aryant atal. eılleu vn
werth ynt ar aelodeu vꝛy oll. auaỽt ehu  5
nan. kymeínt yỽ y werth ar saỽl aelaỽt a
rıfỽyt hyt hyn. holl aelodeu dyn pan gyſ-
rıffer ygyt: ỽyth punt aphetwar vgeínt
punt atalant. ys dyn: buch ac vgeínt
aryant atal. ỽerth y uaỽt: dỽy uu adeu  10
vgeínt aryant. wín dyn: dec ar hugeínt
aryant atal. ỽerth y kygỽng eıthaſ: whe-
ch ar hugeínt aryant ạṭaḷ a dímeı athray
an dímeı. ỽerth y kygỽng perued: dec
adeu vgeınt adímeı adeuparth dímeı.  15
ỽerth y kygỽng neſſaf: petwar vgeínt
aryant. acdant dyn: pedeır ar hugeínt
aryant gan trı dꝛychadel atal. aphan taler
racdant: gỽerth creıth go gyfarch a telır
gantaỽ. ıldant: dec adeu vgeínt atal.  20
PEdeır ar hugeínt aryant yỽ gỽerth
gỽaet dyn. kanyt teılỽng bot gỽerth
gỽaet dyn yn gyfuch agỽerth gỽaet duỽ.
kyt beı gỽır dyn ef: gỽır duỽ oed ac ny
phechỽys yny gnaỽt. eır creıth gogyf-  25

arch yſſyd ar dyn. creıth arỽyneb dyn: whe  V fo 20 a
ugeínt atal. Creıth ar gefyn yllaỽ deheu:
trugeínt atal. Creıth ar gefyn y troet deheu:
dec arhugeínt atal. ỽerth amrant dyn
hyt y bo y bleỽ erní: keínhaỽc kyſreıth atal.  5
pop blewyn: oꝛ tyrr dím ohenı: gỽerth cre-
ıth o gyfarch atelır yna.
SEf yỽ meínt galanas maer neu gyg-
hellaỽꝛ: naỽ mu anaỽ vgeínt mu
gan trı dꝛychafel. Sarhaet pop vn o hon-  10
unt yỽ naỽ mu a naỽ vgeínt aryant. Punt
yỽ ebedıỽ pop vn o honunt. Punt yỽ gobyr
merch pop vn. atheır punt yỽ y chowyll.
a seıth punt y hegỽedı. Oꝛ a merch maer ı̣
neu gyghellaỽꝛ neu vn o arbenhıgyon llys  15
yn llathꝛut heb rod kenedyl: naỽ eıdon ky-
hyt eu kyrn ac eu hyſcyfarn uyd eu hegỽedı.
edeır bu aphetwar vgeınt aryant yỽ ſar-
haet teuluỽꝛ bꝛenhín os o hynny yd ymar-
delỽ. eır bu atelır yn ſarhaet teuluỽꝛ bꝛe-  20
yr. nyt amgen trı buhyn tal beínc.
Galanas penkenedyl: trı naỽ mu athꝛı
naỽ vgeín mu gan trı dꝛychafel. yny
sarhaet y telır trı naỽ mu athꝛı naỽ vge-
ínt aryant. alanas vn o aelodeu pen ke  25
                                            nedyl:

nyt amgen y gar. atelır o naỽ mu a naỽ vge-  V fo 20 b
ínt mu gan trı dꝛychafel. yny ſarhaet y
keıff naỽ mu a naỽ vgeínt aryant. ala-
nas bꝛeyr dıſſỽyd o whe bu a whe vgeínt
mu gan trı dꝛychafel y telır. Y Sarhaet ate-  5
lır o whe bu a whe vgeínt aryant. alan-
as bonhedıc canhỽynaỽl atelır o teır bu a
thrı vgeínt mu gan trı dꝛychafel. Y Sarha-
et atelır o teır bu athrı vgeínt aryant. ky
mro vam tat vyd bonhedıc canhỽynaỽl.  10
heb gaeth a heb alltut a heb ledach yndaỽ.
Os gỽꝛ bꝛeyr auyd bonhedıc canhỽynaỽl
pan lather: whe bu ageıff y bꝛeyr oꝛ alanaſ
ygan y llofrud. r bꝛenhín ydaỽ trayan pop
galanas. kanys ı̣ọ ef bıeu kymhell y lle ny  15
allo kenedyl gymhell. ac agaffer o da oꝛ ı̣
pꝛyt ygılyd yr llofrud: y bꝛenhín bıeíuyd.
alanas tayaỽc bꝛenhín atelır o teır bu a
thrı vgeín mu gan trı dꝛychafel. Y Sarhaet
yỽ teır bu athrı vgeínt aryant. alanas  20
tayaỽc bꝛeyr: hanheraỽc uyd ar alanas tay-
aỽc bꝛenhın. ac uelly y sarhaet. alanas
alltut bꝛenhín: atelır o teır bu athrı vge-
ín mu ọ heb dꝛychafel. Y Sarhaet yỽ teır bu
heb ychwanec. alanas alltut bꝛeyr: han-  25

heraỽc uẏd ar alanas alltut bꝛenhín. alan-  V fo 21 a
as alltut tayaỽc: hanheraỽc uyd ar alanas
alltut bꝛeyr. ac uelly ebyd eu sarhaedeu.
ENeb a gníthyo dyn: talet y sarhaet yn
gyntaf. kanys dꝛychaf agoſſot yỽ sar=  5
haet pop dyn. a cheínhaỽc dꝛos pop blewyn
bon wyn a tynher oe pen. acheínhaỽc dꝛos
pop bys ael yny pen. aphedeır ar hugeínt
dꝛos ygỽallt taldꝛỽch. ewıſſet paỽb y vꝛe-
ínt: ae ỽꝛth vꝛeínt y penkenedyl. ae ỽꝛth  10
vꝛeínt y tat. ae ỽꝛth vꝛeínt y sỽyd. vnt
a hanher yỽ gỽerth kaeth teledıỽ oꝛ henuyd
oꝛ tu dꝛaỽ yr moꝛ. Oꝛ byd anafus hagen neu
ryhen neu ryıeuanc nyt amgen no lleı noc
vgeín mlỽyd: punt atal. Oꝛ henuyd oꝛ tu  15
yma yr moꝛ heuyt: punt atal. kanys ehu-
nan a lygrỽys y vꝛeínt o vynet yn gyfloc
gỽꝛ oe vod. ꝛ tereu dyn ryd dyn kaeth:
talet ıdaỽ deudec keínhaỽc. whech dꝛos teır
kyſelín o vꝛethyn gỽyn tal pentan y wne-  20
uthur peıs ıdaỽ ỽꝛth lad eıthín. Teır dꝛos
laỽdỽꝛ. Vn dꝛos kuaraneu a dyrnu oleu.
Vn dꝛos ỽdyf neu dꝛos uỽell os koetỽꝛ vyd.
Vn dꝛos raff deudec kyfelínyaỽc. ꝛ tereu
dyn kaeth dyn ryd. Jaỽn yỽ trychu yllaỽ  25

deheu ıdaỽ neu talet arglỽyd y kaeth ſarhaet  V fo 21 b
ydyn. aỽd kaeth yỽ: hyt y byryo y kryman.
neb a gyttyo agỽꝛeıc kaeth heb ganhat y
harglỽyd: talet deudec keínhaỽc y arglỽyd
y gaeth dꝛos pop kyt. neb au eıchocco ỵ  5
gỽꝛeıc kaeth auo ar gyfloc: rodet arall yny
lle hyt pan agho. ac yna paret ef yr etíued
ac aet ygaeth yỻe. ac oꝛ byd marỽ yar yr
etíued: talet yneb ae beıchoges ygỽerth kyf-
reıth oe harglỽyd. op dyn ageıff dꝛychaf-  10
el yny alanas ac yny Sarhaet eıthyr alltut.
yr vgeínheu atelır ygyt ar gỽarthec uyd y
dꝛychafaleu. arhaet gỽꝛeıc kaeth: deudec
keínhaỽc atal. ac os gỽenígaỽl uyd nyt el
nac ynraỽ nac ymreuan: pedeır ar hugeínt  15
vyd y Sarhaet. neb awnel kynllỽyn: yn
deudyblyc ytal galanas ydyn alatho. adeu
dec mu dırỽy yndeu dyblyc atal yr bꝛenhín
neb awatto kynllỽyn neu uurdỽꝛn neu
gyrch kyhoedaỽc: rodet lỽ deg wyr adeu vge-  20
ínt heb gaeth aheb alltut. Ny ellır kyrch
kyhoedaỽc o leı no naỽwyr.
LLys bıeu teruynu. a gỽedy llys: llan. a
gỽedy llan bꝛeínt. a gỽedy bꝛeınt: kyn-
warchadỽ. ar dıffeıth. ty ac odyn ac yſcubaỽꝛ  25

yỽ kynwarchadỽ. Oꝛ tyf kynhen rỽg dỽy tref  V fo 22 a
vn vꝛeínt am teruyn: gỽyrda y bꝛenhín bı-
eu teruynu hỽnnỽ os gỽybydant. ac oꝛ byd
petrus gantunt ỽy: dylyedogyon y tır bıeu
tygu opaỽb y ṿꝛẹṇ teruyn. ac odyna rannent  5
eu hamryſſon yn deu hanher yrydunt. yt
teruynho tref ar y llall: ny dyly dỽyn rantır
yỽꝛthı. Hanher punt adaỽ yr bꝛenhín pan
teruynher tır rỽg dỽy tref. Pedeır ar hugeínt
adaỽ yr bꝛaỽtwyr pan dycco kyfreıth tırydyn.  10
Hanher punt adaỽ yr bꝛenhín o pop rantır ı̣
pan y heſtynho.
al hyn ydymlycceır dadleu tır a dayar.
yr haỽlỽꝛ bıeu dangos y haỽl. ac odyna yr
amdıffynnỽꝛ y amdıffyn. agỽedy hynny hen-  15
aduryeıt gỽlat bıeu kytyſtyryaỽ yn garedıc
pỽy o honunt yſſyd ar y ıaỽn. pỽy nyt yttıỽ.
agỽedy darffo ḥỵṇṇỵ yr henaduryeıt racreıth-
aỽ eu synhỽyr. achadarnhau eu dull trỽy tỽg.
yna ydyly y bꝛaỽtwyr mynet ar lleılltu. abar-  20
nu herwyd dull yr henaduryeıt. adangos yr
bꝛenhın yr hyn a varnont. ahỽnnỽ yỽ deturyt
gỽlat gỽedy amdıffyn. an dechꝛeuher kyn-
hen am teruynu tıred neu trefyd. os yrỽg tır
y llys athír yḷḷạṇ wlat y dechꝛeuír: llys ater  25

ateruyna. Os yrỽg tır ywlat athır eglỽys ỵ  V fo 22 b
eglỽys ateruynha. Os yrỽg kytetıuedyon:
bꝛeínt ateruynha. Os yrỽg tır kyfanhed athır
dıffeıth: kynwarchadỽ ateruynha. adeıl ac ar-
adỽy yỽ kyfanhed. an teruynha llys: maer  5
a chyghellaỽꝛ bıeu dangos y theruyneu dꝛoſ-
tı. Os eglỽys: bagyl ac euegyl.
ENeb auynho kyffroı haỽl am tır °ac ach
ac etuyryt: kyffroet yn vn oꝛ deu naỽ
vetdyd. ae naỽuetdyd racuyr ae naỽuetdyd  10
meı. kanys kyt kyffroer yryỽ haỽl honno:
ymaes o vn oꝛ dydyeu hynny: ny thyccya.
neb aholho tır yn naỽuettyd racuyr: bꝛa
ỽt ageıff o honaỽ kyn naỽuet meı. ac ony
cheıff bꝛaỽt yna: holet yn naỽuetdyd meı  15
elchỽyl oꝛ myn erlyn kyfreıth. ac odyna
agoꝛet uyd kyfreıth ıdaỽ pan ymynho ybꝛe.
TRı datanhud tır yſſyd: datanhud karr.
adatanhud beıch. adatanhud eredıc.
yneb y barner datanhud beıch ıdaỽ: trı dıeu  20
atheır noſ goꝛffowys yn dıhaỽl ageıff. ac y
ny trydydyd y dyry atteb. ac yny naỽuet-
dyd barn. Y neb y barnher datanhud karr
ıdaỽ: pump níeu aphymp nos goꝛffowyſ
ageıff. ac yny pymhet dyd atteb. ac yny  25

naỽuetdyd barn. Y neb ybarner datanhud  V fo 23 a
eredıc ıdaỽ: goꝛffowys yn dıhaỽl ageıff hy-
ny ymchoelo y gefyn ar y das. ac yny naỽ-
uetdyd barn. y dyly neb datanhud na-
myn oꝛ tır auo yn llaỽ y tat yny vyỽ ahyt  5
y varỽ. ydıỽ ˝y barnher˝ bynhac datanhud:
ny dıchaỽn neb y uỽꝛỽ oe datanhud nam-
yn etíued pꝛ¹odaỽꝛ. kany dıchaỽn yr eıl dat-
anhud gỽꝛth lad y kyntaf. ac ny ỽꝛth lad
am pꝛıodaỽꝛ am pꝛıodaỽꝛ arall oe datanhud.  10
ac oꝛ byd amryſſon rỽg etíuedyon pꝛıodaỽꝛ
am datanhud: ny dıchaỽn vn gỽꝛthlad
ygılyd o gyfreıth. ꝛ deu etíued gyfreıth-
aỽl: vn auyd pꝛıodaỽt ar datanhud cỽbyl
ar llall ny byd. kanyt pꝛıodaỽꝛ datanhud  15
cỽbyl y neb n amyn yr bꝛaỽt hynhaf. bꝛe-
ınt y bꝛaỽt hynhaf yỽ kymryt datanhud
cỽbyl dꝛos y vꝛodyr. a chyt delhont ỽy oe
vlaen ef: ny chaffant ỽy datanhud o gỽbyl.
ac os kymerant: ef ae gỽꝛthlad o honaỽ  20
os myn. Os ygyt ygofynant: ygyt y caf
fant. mal y dyweſpỽyt vꝛy. yt reıt arhos
naỽuetdyd am teruynu tır. namyn pan v
vynho y bꝛenhín ae wyrda. y dylyírhe-
uyt arhos naỽuet dyd rỽg pꝛıodaỽꝛ ac am  25

pꝛıodaỽꝛ agynhalyo tır yny herbyn.  V fo 23 b
TEır gỽeıth yrennír tır rỽg bꝛodoꝛyon.
yn gyntaf rỽg bꝛodyr. Odyna rỽg ke-
uyndyrỽ. Tꝛyded weıth rỽg kyferdyrỽ. Ody
na nyt oes pꝛıaỽt ran ar tır. Pan ranho ı̣  5
bꝛodyr tref eu tat yrydunt. y ıeuhaf ageıff
yr eıſſydyn arbenhıc ac ỽyth erỽ. ar trefneu
oll. ar gallaỽꝛ ar uỽell gynnut ar cỽlltyr.
kany eıll tat nac eu rodı nac eu kymynnu
onyt yr mab ıeuhaf. achyn gỽyſtler nydy-  10
gỽydant byth. Odyna kymeret pop bꝛaỽt
eıſſydyn arbenhıc ac ỽyth erỽ. ar mab ıeu-
haf aran. ac o hynhaf y hynhaf bıeu dewıs
y dyly neb gofyn atran: onyt yneb ny chỽ̣
afas dewıs. kanyt oes warthal gan dewıs.  15
OR gomed dyn teır gỽys o pleıt y bꝛen-
hın am tır onyt maỽꝛ aghen ae llud.
ytır arodır yr neb ae holho. Oꝛ daỽ ynteu
ỽꝛth yr eıl wys neu ỽꝛth y tryded. gỽꝛthebet
am y tır os ıaỽn ıdaỽ. athalet trı buhyn cam-  20
lỽꝛ yr bꝛenhın am omed gỽys. neb atalo
gobyr eſtyn am tır: ny thal hỽnnỽ ebedıỽ
gan ıaỽn. y bynhac ahgynhalyo tır teır
oes gỽyr yn vn wlat yn vn wlat ar dylyedo-
gyon. oes tat ahentat agoꝛhentat heb haỽl  25

aheb arhaỽl. heb loſc ty heb toꝛr aradyr. ny  V fo 24 a
ỽꝛthebír udunt ỽyth oꝛ tır hỽnnỽ kan ry-
gay ỽys kyfreıth yrydunt. ỽy bynhac
aholho tır o ach ac etrıf. reıt yỽ yhen adur
yeıt gỽlat tygu yr ach kyn gỽarandaỽ y  5
haỽl. ꝛ keıs dyn ran o tır gan ygenedyl
gỽedy hır alltuded: rodet wheugeınt yg
gobyr gỽarchadỽ oꝛ canhadant ran ıdaỽ.
tır arotho y bꝛenhín ydyn gan ıaỽn:
nys attỽc yneb ae gỽledycho gỽedy ef.  10
ỽy bynhac aodefho rodı treſ y tat yny
ỽyd yarall heb lud a heb wahard: nys keıff
tra vo byỽ. ỽy bynhac aholho tır oꝛ dỽc
y ach ar gogeıl mỽy no theır gỽeıth. colledıc
uyd oe haỽl. ꝛ gỽneır eglỽys ar tayaỽc  15
tref gan gan hat y bꝛenhín ae bot yn goꝛf-
lan hı. ac effeırat yn efferennu yndı. ryd
vyd y tref honno o hynno o hynny allan.
ꝛ kymer tayaỽc mab bꝛeyr ar vaeth gan
ganhat yarglỽyd: kyfrannaỽc uyd y mab  20
hỽnnỽ ar tref tat y tayaỽc mal vn oe veıbon
ehunan. op tır kyt adylyır y gynhal allỽ
ac a da. ac ar nys kynhalyo: collet yran. Gỽe-
dy yranher y tır hagen. ny dyly neb talu ı̣
dꝛos ygılyd. ỽynt adylyant hagen ac eu llỽ  25

kynhal o pop vn gan ygılyd oꝛ bꝛodyr ar kefyn-  V fo 24 b
dyrỽ ar kyferdyrỽ. ar tır agollo vn oꝛ reı hy-
nny o eıſſeu llỽ yreı ereıll: eníllent ıdaỽ. o
gyferdyrỽ allan ny dyly neb kadỽ ran y
gılyd nac ae lỽ nac ae da.  5
Pỽy bynhac awnel bꝛat arglỽyd neu
awnel kynllỽynl: ef a gyll tref y tat.
ac oꝛ keffır: eneıtuadeu uyd. Ony cheffır
ynteu amynnu kymot o honaỽ ac arglỽ-
yd ac achenedyl: tal deu dyblyc adaỽ arnaỽ  10
odırỽy agalanas. ac oꝛ kyrch lys y pap ady-
uot llythyr y pap gantaỽ a dangos yrydhau
oꝛ pap. tref y tat ageıff. Tꝛydyd achaỽs y
kyll dyn tref y tat. o enkıl o honaỽ yỽꝛth
y tır heb ganhat ac na allo godef y beıch ar  15
gỽaſſanaeth a vo arnaỽ.
ycheıff neb tır ygyt etíued megys y vꝛa-
ỽt neu y gefynderỽ neu y gyferderỽ. gan
yofyn trỽy yr hỽn a veı varỽ o honunt heb
etíued ıdaỽ ogoꝛff. namyn gan y oſyn trỽy  20
vn oe ryení aryffeı perchennaỽc y tır hỽn-
nỽ hyt varỽ ae tat ae hentat ae goꝛhentat
ac uelly y keıff y tır os ef auyd neſſaf kar yr
marỽ. ỽedy ranho bꝛodyr tref eu tat yry-
dunt. oꝛ byd marỽ vn o honunt heb etíued  25

                                           |o goꝛff|

o goꝛff neu gytetíued hyt geıfyn: y bꝛenhín  V fo 25 a
auyd etíued oꝛ tır hỽnnỽ. rı ryỽ pꝛıt yſſyd
ar tır. vn yỽ gobyr gỽarchadỽ. Eıl yỽ da a-
rother yach weccau tır neu y vꝛeínt. Tꝛy-
dyd yỽ llafur kyfreıthaỽl awnelher ar y tır  5
y bo gỽell y tır yrdaỽ. y dyly neb gofyn atran
onyt yneb ny chafas dewıs. kany chygeín
gỽarthal gỽarthal gan dewıs.
eır etıuedyaeth kyfreıthaỽl yſſyd: ac a
trıgyant yn dılıs yr etíuedyon. vn yỽ etíued-  10
yaeth trỽy dylyet o pleıt ryení. Eıl yỽ etíued-
yaeth trỽy amot kyfreıthaỽl ygan yperch-
ennaỽc yr gỽerth. Tꝛydyd yỽ. ạṃọṭ ḳyf̣ṛẹ-
iṭḥạỽ̣ḷ etíuedyaeth agaffer trỽy amot kyf-
reıthaỽl o vod y perchennaỽc heb werth.  15
trı mod yd holır tır adayar. o gam wereſcyn.
ac o datanhud. ac o ach ac etrıf. kyny thyccyo
gofyn tır oꝛ mod kyntaf nac oꝛ eıl. ny byd
hỽyrach no chynt y keffır oꝛ trydyd.
rı chamwereſcyn yſſyd: gỽereſcyn yn er-  20
byn yperchennaỽc oe anuod a heb vꝛaỽt.
Neu wereſcyn trỽy y perchennaỽc ac yn
erbyn y etíued oe anuod aheb vꝛaỽt. Neu
wereſcyn trỽy wercheıtwat ac yn erbyn y
ıaỽn dylyedaỽc oe anuod a heb varn. Perch-  25

ennaỽc yỽ yneb auo yn medu y dylyet dılıs.  V fo 25 b
Gỽercheıtwat yỽ yneb auo yn kynhal neu yn
gỽarchadỽ dylyet dyn arall. rı ryỽ vꝛeínt
yſſyd: bꝛeínt anyanaỽl. abꝛeínt tır. a bꝛeínt
sỽyd. ri phꝛıodolder yſſyd y pop dyn: ryỽ.  5
abꝛeínt. ac etíuedyaeth. Etıuedyaeth hagen
herwyd bꝛeínt. bꝛeınt herwyd ryỽ. ryỽ her-
wyd ygỽahan auyd rỽg dynyon herwyd kyf-
reıth. megys ygỽahan auyd rỽg bꝛenhín a
bꝛeyr. ac yrỽg gỽꝛ a gỽꝛeıc. ahynaf aıeuhaf.  10
PEdeır rantır auyd yny tref y talher gỽeſt-
ua bꝛenhín o hení. Deu naỽ troetued a
uyd yn hyt gỽyalen hywel da. a deu naỽ llath-
en yhonno auyd yn hyt yr erỽ. adỽy lathen
let. Deudec erỽ atry chant y honno auyd yny  15
rantır rỽg rỽyd adyrys a choet amaes a gỽlyp
a sych eıthyr yr oꝛuot tref. ac o rantıred hyn-
ny ygelwır amhínogyon tır yg kyſreıth.
rı gỽybydyeıt yſſyd am tır. henaduryeıt
gỽlat yỽybot ach ac etrıf y dỽyn dyn ar dyly-  20
et o tır adayar. Eıl yỽ gỽꝛ o pop rantır oꝛ tref
honno yỽ amhínogyon tır yỽybot kyfran
rỽg kenedyl acharant. Tꝛydyd yỽ pan vo am-
ryſſon rỽg dỽy tref vṇ vꝛ̣eị́nṭ. Meırı achyg-
helloꝛyon a rıghylleıt bıeu kadỽ teruyneu.  25

kanys bꝛenhın bıeu teruyneu. eır tref  V fo 26 a
ar dec adyly bot ym pop maenaỽꝛ. ar tryded
ar dec oꝛ reı hynny uyd yr oꝛuot tref. ref-
ryd sỽydaỽc a thref ryd dıſſỽyd. pedeır rantır
auyd ym pop tref. y teır yn gyfanhed. ar pet-  5
wared yn poꝛua yr teır rantır. eır rantır
auyd yny tayaỽc tref. ym pop vn oꝛ dỽy y byd
trı thayaỽc. ar tryded ynpoꝛua yrdỽy. eıth
tref auyd yny vaenaỽꝛ oꝛ tayaỽc trefyd.
neb atoꝛho teruyn ar tır dyn arall: talet  10
trı buhyn camlỽꝛỽ yr bꝛenhín agỽnaet yter-
uyn yn gyſtal achynt yt teruyn pꝛıf a
uon engıryaỽl rỽg deu kymhỽt onyt yny hen-
gyrrynt. roeſuaen sef yỽ hỽnnỽ maen
ffín neu pꝛen ffín neu peth arall enwedıc a  15
vo yn kadỽ ffín: wheugeínt atal. neb atoꝛ-
ho ffín auo rỽg dỽy tref. neu aartho pꝛıffoꝛd.
wheugeínt atal yr bꝛenhín. a gỽnaet y ter-
uyn yngyſtal achynt. eſſur tır rỽg dỽy
tref oſ oꝛ tır ybyd: gỽꝛhyt a hanher. Rỽg dỽy  20
rantır: pedeır troetued. Rỽg dỽy erỽ: dỽy
gỽys. eſſur pꝛıffoꝛd bꝛenhín: deudec troet-
ued. neb agynhalyo dan vn aı̣rglỽyd deu
M tır: talet y ebedıỽ oꝛ mỽyhaf y vꝛeínt.
Eſſur gỽeſtua bꝛenhín o pop tref ytaler  25

gỽeſtua bꝛenhín o honeı. pỽn march o vlaỽt  V fo 26 b
gỽeníth ac ych a ſeıth dꝛefa o geırch vn rỽym.
ac auo dıgaỽn o vel yn vn gerỽyn. Naỽ dyr-
nued uyd vchet y gerỽyn pan veſſurer arỽyr
oꝛ cleıs traỽ yr emyl yma. aphedeır ar huge-  5
ínt aryant. Punt yỽ gỽerth gỽeſtua bꝛen-
hín. wheugeínt yg kyfeır y vara. athꝛuge-
ínt dꝛos y enllyn. athꝛugeín dꝛos y lyn. Sef
y telır velly hagen ony rodır y bỽyt yny am-
ſer. nyt amgen ygayaf. tref maeroní  10
neu gyghelloꝛyaeth. med atelır. tref ryd
dıſſỽyd: bꝛagaỽt atelır. tayaỽctref: cỽꝛỽf
atelír. Dỽy gerỽyn vꝛagaỽt neu pedeır cỽꝛ-
ỽf atelır dꝛos vn ved. Dỽy gerỽyn vꝛ̣ạgạỽ̣ṭ
gỽꝛỽf atelır dꝛos vn vꝛagaỽt. Ny telır ary-  15
ant nac ebꝛan meırch gan weſtua haf.
eu daỽnbỽyt adaỽ yr bꝛenhín yny ulỽ-
ydyn ygan y tayogeu. Daỽn bỽyt gayaf
yỽ hỽch trı vyſſıc yny hyſcỽyd. ac yny hır-
eıſ. ac yny chlun. ac henhoꝛop hallt. ath  20
rı vgeínt toꝛth o vara gỽeníth oꝛ tyf gỽen-
ıth yno. bıt beılleıt ynaỽ toꝛth. y teır yr yſ-
tauell. ar¯whech yr neuad. kyflet pop toꝛth
ac o elín hyt ardỽꝛn. | Os keírch vydant:
bínt rynyon ynaỽ toꝛth. kyn teỽhet vyd-  25
                                           ant:

ac na phlygant pan dalher herwyd eu he-  V fo 27 a
myl. alloneıt mıd o gỽꝛỽf. acheínhaỽc o
pop rantır yr gỽaſſanaethwyr. Daỽnbỽyt
haf yỽ emenyn achaỽs. Sef yỽ ymanat
emenyn. naỽ dyrnued llet. adyrnued  5
teỽhet ae vaỽt yny seuyll. aphrytllaeth-
eu y tayogeu oll agynullır yn vn dyd y
wneuthur kaỽs. ahynny atelır gyt ar
bara. y daỽ maer na chyghellaỽꝛ naṛ
ran dofreth ar ỽꝛ ryd. n weıth pop blỽ-  10
ydyn y gỽetha y paỽb mynet yn lluyd y
gyt arbꝛenhín y oꝛwlat os myn. ac yna y
dyly ỵṇtẹụ y vꝛenhínes rıeíngylch. Byth
hagen pan y mynho y lluydır gyt ac ef y
ny wlat ehunan. kynydyon ar hebogyd-  15
yon ar gỽaſtrodyon agaffant gylch ar tay-
ogeu y bꝛenhín. pop reı hagen arwahan.
Naỽ teı adyly ytayogeu y gỽneuthur
yr bꝛenhín. Neuad. yſtauell. kegín.
kapel. yſcubaỽꝛ. odynty. peırant. yſtabyl.  20
kynoꝛty. Ygan y tayogeu ykeıff ybꝛenhín
pynueırch yny luyd. ac o pop tayaỽctref
ykeıff gỽꝛ amarch a bỽell ar treul y bꝛen-
hın y wneuthur llueſteu ıdaỽ. rı pheth
ny werth tayaỽc heb ganhat y arglỽyd:  25

march. a moch. a mel. Os gỽꝛthyt ef gyſſef-  V fo 27 b
uín: gỽerthet ynteu yr neb ymynho gỽe-
dy hynny. eır keluydyt nys dyſc tay-
aỽc y vab heb ganhat. y arglỽyd. yſcolhe-
ıctaỽc. abardoníaeth. a gofanaeth. kan-  5
ys odıodef y arglỽyd hyt pan rother coꝛ-
un y yſcolheıck. neu yny el gof yny efe
ıl. neu vard ỽꝛth ygerd. ny eıll neb eu ke-
ıthıwaỽ gỽedy hynny.
ꝛ ymladant gỽyr eſcob neu wyr ab-  10
at agỽyr bꝛenhín ar tır y teyrn: eu dırỽy
a daỽ yr teyrn. achyt ymladont gỽyr eſ-
cob agỽyr abat ar tır y bꝛenhín: yr bꝛen-
hín ydaỽ eu dırỽy. neb a artho tır dꝛoſ
lud arglỽyd. talet pedeır keínhaỽc kyfre-  15
ıth o agoꝛı dayar gan treıs. a phedeır ke-
ínhaỽc kyfreıth odıot heyrn oꝛ dayar. ach-
eínhaỽc o pop cỽys aymchoelo yr ḍạỵạ
aradyr a hynny y perchennaỽc y tır. kyme-
ret yr arglỽyd yr ychen oll ar aradyr ar  20
heyrn. a gỽerth y llaỽ deheu yr geılwat
a gỽerth y troet deheu yr amaeth. ꝛ clad
dyn tır dyn arall yr cudyaỽ peth yndaỽ.
perchennaỽc y tır ageıff pedeır keınhaỽc
kyf. o agorı dayar ar gudua onyt eurgra-  25

hagen pan ẏ mẏnho ẏ bꝛenhín ẏ lluẏdır ẏ  W fo 63 a
gẏt ac ef ẏnẏ wlat ehun. kẏnẏdẏon ar
hebogẏdẏon ar guaſtrodẏon un weıth ẏnẏ
ulỽẏdẏn ẏ caffant gẏlch ar taẏogeu ẏ bꝛen-
hín pop reı hagen ar wahan.  5
Naỽ teı adẏlẏ ẏ taẏogeu ẏ wneuthur ẏr
bꝛenhín. Neuad. ac ẏſtauell. kegín ach-
apel. Ẏſcubaỽꝛ. ac odẏntẏ. Peırant. ac ẏſtabẏl.
achẏnoꝛtẏ. Ẏ gan ẏtaẏogeu ẏdoant pẏnue-
ırch ẏr bꝛenhín ẏnẏ luẏd. ac o pop taẏoctref  10
ẏ keıff gỽꝛ amarch abỽẏall ar treul ẏ bꝛen
hín hagen ẏwneuthur llueſteu. rı pheth
nẏ werth taẏaỽc heb canhẏat ẏ arglỽẏd. ṇ
march. amoch. a mel. oſ gỽꝛthẏt ẏr arglỽẏd
gẏſſeuẏn guerthᵉᵗ ẏnteu ẏr neb ae mẏnho  15
guedẏ hẏnnẏ. eır keluẏdẏt nẏ dẏſc ta-
ẏaỽc ẏ uab heb canhẏat ẏ arglỽẏd. ẏſcolhe-
ıctaỽc. a bardonı. a gouanaeth. kanẏſ oſdı-
odeſ ẏ arglỽẏd hẏnẏ rother coꝛun ẏr ẏſcoel-
heıc. neu hẏnẏ el gof ẏnẏ eueıl ehun. neu  20
vard ỽꝛth ẏg̣ạḍẹı̣ṛ gerd nẏ ellír eu keıthıwaỽ
                                     |guedẏ hẏnnẏ

Oꝛ ẏmladant guẏr eſcob neu wẏr abat  W fo 63 b
a guẏr bꝛenhín ar tır teẏrn eu dırỽẏ
adaỽ ẏr teẏrn. achẏt ẏmladont guẏr eſ
cob a guẏr abat ar tır teẏrn. ẏr teẏrn ẏ
daỽ eu dırỽẏ. neb a artho tır dꝛof lud  5
arglỽẏd. talet pedeır keínhaỽc kẏfreıth
o agoꝛı daẏar gan treíſ aphedeır keín
haỽc. kẏfreıth o dıot ẏr heẏrn oꝛ daẏar a
cheínhaỽc o pop kỽẏs a ẏmhoeleſ ẏr ar
adẏr. kẏmeret ẏ bꝛenhín ẏr ẏchen oll  10
ar aradẏr ar heẏrn a guerth ẏ troet de
heu ẏr amaeth. a guerth ẏ llaỽ deheu ẏr
geılwat. r clad dẏn tır dẏn arall ẏr
cudẏaỽ peth ẏndaỽ. pedeır keínhaỽc kẏ
ureıth ageıff perchenaỽc ẏ tır am agoꝛı  15
daẏar ar gudua onẏt eurgraỽn uẏd ca-
nẏſ bꝛenhín bıeu pop eurgraỽn. neb
awnel annel ar tır dẏn arall ac ae cuth-
ẏo ẏndaỽ. talet pedeır keínhaỽc kẏfre-
ıth oagoꝛı daẏar ẏ perchenaỽc ẏ tır ac oꝛ  20
keffır llỽdẏn ẏndaỽ perchenaỽc ẏtır bı

                                           |eíuẏd|

  • * *