838 + Documents non posset totum exercitum recipere unus portus, progressus tamen' esset continuus usque Cyprum, et inde ad quam partem de Ægypto vel de Suria exercitus applicaret cum maturo consilio videretur. Hanc viam fecit sanctus Ludouicus. Hanc faciebant peregrini transfretantes in subsidium terrae sanctae, quando de ipsa per nostros aliquid³ tenebatur. Sed haec difficu[P. 27]ltates plurimas secum habet. Habet enim diffi- cultates quantum ad omnes homines, et specialiter quantum ad Gallicos et Theutonicos, qui in mari non fuerunt assueti. Ad motum enim maris et agitationes varias et procellas nimium et efficiuntur saepius sine sensu, ita quod frequenter possent judicari mortui plus quam viui. Praeter haec, subita mutatio aeris, foetor maris. cibaria insipida atque grossa, aquae foetidae et corruptae, pressura hominum, strictura loci, durities lecti, et cetera' talia multa nimis in eis infirmitates varias gen- erant et inducunt. Equi etiam haberent incommoda plurima sustinere. Habent namque pendere districti, jacere non possunt, continue agitantur, carent exercitio consueto, tergi et mundari non possunt, de mutatione aeris, foetore maris, sicut homines affliguntur. Qui quidem foetor prop- ter eos non minuitur, sed augetur. His tantis malis debilitati et infirmati 10 vix possunt in statum pristinum "reuocari seu" reparari, et frequentius etiam moriuntur. Contingit iterum naues propter ventum oppositum retrocedere. Et si non possunt, coguntur ad portum aliquem de- clinare, in quo siue sit habitatio, siue non, propter defectum temporis habent 15 frequentius moras contrahere diuturnas. Interdum in alto maris deficiet eis ventus. Et tunc non possunt retrocedere vel procedere nec declinare ad dextram vel sinistram. Quae quidem omnia sunt in magnum viae dispendium, in magnam materiam expensarum, et in per- sonarum et equorum non modicum detrimentum. Sunt etiam tem- pestates incredibiles insperatae, ex quibus sequitur debilitas corporum, defectio virium, deperitio virtutum, fractio animorum. Propter quae ab incipiendo tam "sancto proposito" plurimi retardantur. [M. 8 v] vel a jam incepto forsitan reuocantur. Propter etiam praedictas tem- 1+ 13 12 16 13 1 Cum, M., which of course reads Ciprum just below, acomodum just above. 2 Deberet exercitus ampliare, M. 3 Aliquid per nostros, M. • Hoc, M. 5 Teutonicas, M., as elsewhere. 6 Ninium affiguntur, M. 1 Ceretera, M. 8 Habent incomoda, M. 9 Excercio, M. 10 Infirmitati, M. M. omits reuocari seu. 12 Contigit, M. 13 Si tamen possint, M. "Et, M. 15 Here M. adds ibi. 16 Inseparate, M., which of course reads depericio just below. 17 Sancte vie proposito, M.
