Page:The Elizabethan stage (Volume 3).pdf/21

From Wikisource
Jump to navigation Jump to search
This page needs to be proofread.

the miracle-play type.[1] The next step was, naturally, to act them, in the original or in translations. Alberti planned a theatrum in the Vatican for Nicholas V, but the three immediate successors of Nicholas were not humanists, and it is not until the papacy of Innocent VIII that we hear of classical performances at Rome by the pupils of Pomponius Laetus. One of these was Tommaso Inghirami, who became a cardinal, without escaping the nickname of Phaedra from the part he had played in Hippolytus. This, as well as at least one comedy, had already been given before the publication (c. 1484-92) of an edition of Vitruvius by Sulpicius Verulanus, with an epistle addressed by the editor to Cardinal Raffaelle Riario, as a notable patron of the revived art. Sulpicius is allusive rather than descriptive, but we hear of a fair adorned stage, 5 ft. high, for the tragedy in the forum, of a second performance in the Castle of St. Angelo, and a third in Riario's house, where the audience sat under umbracula, and of the 'picturatae scenae facies', which the cardinal provided for a comedy by the Pomponiani.[2]dicunt ab eo, quod machinae sunt in his locis versatiles trigonoe habentes singulares species ornationis, quae, cum aut fabularum mutationes sunt futurae seu deorum adventus, cum tonitribus repentinis [ea] versentur mutentque speciem ornationis in frontes. secundum ea loca versurae sunt procurrentes, quae efficiunt una a foro, altera a peregre aditus in scaenam. genera autem sunt scaenarum tria: unum quod dicitur tragicum, alterum comicum, tertium satyricum. horum autem ornatus sunt inter se dissimili disparique ratione, quod tragicae deformantur columnis et fastigiis et signis reliquisque regalibus rebus; comicae autem aedificiorum privatorum et maenianorum habent speciem prospectusque fenestris dispositos imitatione, communium aedificiorum rationibus; satyricae vero ornantur arboribus, speluncis, montibus reliquisque agrestibus rebus in topeodis speciem deformati'; cf. G. Lanson, in Revue de la Renaissance (1904), 72.]*

  1. A copy at Berlin of the Strassburg Terence of 1496 has the manuscript note to the engraving of the Theatrum, 'ein offen stat der weltlichkeit da man zu sicht, ubi fiunt chorei, ludi et de alijs leutitatibus, sicut nos facimus oster spill' (Herrmann, 300). Leo Battista Alberti's De Re Edificatoria was written about 1451 and printed in 1485. Vitruvius, De Architectura, v. 3-9, deals with the theatre. The essential passage on the scene is v. 6, 8-9 'Ipsae autem scenae suas habent rationes explicitas ita, uti mediae valvae ornatus habeant aulae regiae, dextra ac sinistra hospitalia, secundum autem spatia ad ornatus comparata, quae loca Graeci [Greek: periaktous
  2. 'Tu enim primus Tragoediae . . . in medio foro pulpitum ad quinque pedum altitudinem erectum pulcherrime exornasti: eamdemque, postquam in Hadriani mole . . . est acta, rursus intra tuos penates, tamquam in media Circi cavea, toto consessu umbraculis tecto, admisso populo et pluribus tui ordinis spectatoribus honorifice excepisti. Tu etiam primus picturatae scenae faciem, quum Pomponiani comoediam agerent, nostro saeculo ostendisti'; cf. Marcantonius Sabellicus, Vita Pomponii (Op. 1502, f. 55), 'Pari studio veterum spectandi consuetudinem desuetae civitati restituit, primorum Antistitum atriis suo theatro usus, in quibus Plauti, Terentii, recentiorum etiam quaedam agerentur fabulae, quas ipse honestos