Page:The Finding of Wineland the Good.djvu/255

From Wikisource
Jump to navigation Jump to search
This page needs to be proofread.

(72) At the time of the ' settlement ' of Iceland the homestead of the more prominent 'settler' became the nucleus of a little community. The head of this little community, who was the acknowledged leader in matters spiritual and temporal, was called the 'goði.' With the introduction of Christianity the 'goði' or ' goðorðsmaðr ' lost his religious character though he still retained his place of importance in the Commonwealth.

(73) 'fat var ofarliga á dögum Ólafs hins helga, at Guðleifr hafði kaupferð vestr til Dýflinnar; en er hann sigldi vestan, ætlaði hann til Islands; hann sigldi fyrir vestan frland, ok fekk austanveðr ok landnyrðinga, ok rak þá langt vestr í haf ok í útsuðr, svá at þeir vissu ekki til landa; en þá var mjök áliðit sumar, ok hetu þeir mörgu, at þá bæri or hafinu, ok þá kom þar, at þeir urðu við land varir; þat var mikit land, en eigi vissu þeir hvert land þat var. Þat ráð tóku þeir Guðleifr, at þeir sigldu at landinu, þvíat þeim þótti illt at eiga lengr við hafsmegnit. Þeir féngu þar höfn góða; en er þeir höfðu þar litla stund við land verit, þá koma menn til fundar við þá; þeir kendu þar engan mann, en helzt þótti þeim, sem þeir mælti írsku; brátt kom til þeirra svá mikit fjölmenni, at þat skipti mörgum hundruðum. þeir tóku þá höndum alia ok bundu, ok ráku þá síðan á land upp. Þá vóru þeir færðir á mót eitt, ok dæmt um þá. Þat skildu þeir, at sumir vildu at þeir væri drepnir, en sumir vildu at þeim væri skipt á vistir ok væri þeir þjáðir. Ok er þetta var kært, sjá þeir hvar reið flokkr manna, ok var þar borit merki í flokkinum; þóttust þeir þá vita, at höfðingi nökkurr mundi vera í flokkinum; ok er flokk þenna bar þangat at, sá þeir, at undir merkinu reið mikill maðr ok garpligr, ok var þó mjök á.efra aldr ok hvítr fyrir hærum. Allir menn er þar vóru fyrir, hnigu þeim manni, ok fögnuðu sem herra'sínum; fundu þeir þá brátt, at þangat var skotið öllum ráðum ok atkvæðum, sem hann var. Síðan sendi þessi maðr eptir þeim Guðleifi; ok er þeir kómu fyrir þenna mann, þá mælti hann til þeirra á norrænu, ok spyrr, hvaðan af löndum þeir vóru. Þeir'sögðu, at þeir væri flestir íslenzkir. Þessi maðr spurði hverir þeir væri þessir íslenzku menn; gékk Guðleifr þá fyrir þenna mann ok kvaddi hann virðuliga, en hann'tók því vel, ok spyrr hvaðan af Islandi þeir væri, en Guðleifr segir at hann væri ór Borgarfirði-; þá spurði hann hvaðan ór Borgarfirði hann var; en Gunnlaugr segir[þat]. Eptir þat spurði hann vandliga eptir'sérhverjum hinna stærri manna í Borgarfirði ok Breiðafirði. Ok er þeir töluðu þetta, spyrr hann eptir Snorra goða ok Þuríði frá Fróðá, systur hans, ok hann spurði vandliga eptir öllum hlutum frá Fróðá ok mest at sveininum Kjartani, er þá var bóndi at Fróðá. Landsmenn kölluðu í öðrum stað, at nökkurt ráð skyldi gjöra fyrir skipshöfninni. Eptir þat gékk þessi mikli maðr brott frá þeim, ok nefndi með sér xij menn af'sínum mönnum, ok'sátu þeir langa hrlð á tali. Eptir þat géngu þeir til mannfundarins. Þá mælti inn mikli maðr til þeirra Guðleifs: " Vér landsmenn höfum talat nökkut [mál] yðar, ok hafa landsmenn nú gefit yðvart mál á mitt vald, en ek vil nú gefa yðr fararleyfi þangat sem þér vilit fara; en þó yðr þykki nú mjök á liðit sumar, þá vil ek þó ráða yðr, at þér látið á brott héðan, þvíat hér er folk útrútt ok illt viðreignar: en þeim þykkja áðr brotin lög á sér." Guðleifr mælti: " Hvat skulum vér til segja, ef oss verðr auðit at koma til ættjarða várra, hverr oss hafi frelsi gefit? " Hann svarar: " Þat mun ek yðr eigi segja, þvíat ek ann eigi þess frændum mínum ok fóstbræðrum, at þeir hafi híngat þvílíka ferð, sem þér mundut haft hafa, ef þér nytið eigi mín víð; en nú er svá komit aldri mínum," sagði hann, "at þat er á öngri stundu örvænt, nær elli stígr yfir höfuð mér; en þóat ek li£a enn um stundar sakir, þá eru hér á landi ríkari menn en ek, þeir at lítinn frið munu gefa útlendum mönnum, þóat þeir'sé eigi híngat nálægir, sem þér erut at komnir, Síðan lét þessi maðr búa