God for sumum dīeglum þingum, þe wē nyton, on oððere wīsan wændan; donne bēo ic āmyrred þæs þe ic nū wēne þæt ic be him wite.[1] Ac ic wolde witan swā be Gode on mīnre gescēadwīsnesse[2] and on mīnum ingeþance, þæt mē nān þing gemyrran ne mahte,[3] nē on nānum twēonunga gebringan.
G. Gelyfst þū þæs þæt ic þē mæge dōn gewisran[4] be Gode þonne þū nū eart be ðām mōnan?
A. Gēa; ic hys gelīfe, ac mē wǣre lēofre þæt ic hyt wiste, forðām wē gelȳfað eall þæt ðæt (wē) witon, and wē nyton fæla þæs þe wē lȳfað.
G. Mē þincð nū þæt þū ne trūwie þām uttram gewitte, nāðer nē þām ēagum, nē þām ēarum, nē þām stencce, nē ðām swece, nē ðām hrīnunge,[5] ðat[6] þū ðurh ðāra ǣnig swā sweotole ongytan mæge þæt þæt þū woldest, būton þū hyt on þīnum ingepance ongytæ þurh ðīn gescēadwīsnesse.[7]
A. Þæt is sōð; nē trūwige[8] ic him nā.
G. Hwæðer[9] woldest þū ðonne þīnne cniht þe wet ēr æmbe sprēcon cunnan, þe mid ðām uttram[10] gewitum, þe mid þām inran?
A. Ic hine can nū swā ic hine of ðām ūtram gewitum cunnan mæge; ac ic wilnode þæt ic cūðe hys ingeþance of
vel Deus vel aliqua naturae occulta causa subito lunae ordinem cursumque commutet: quod si acciderit, totum illud quod praesumpseram,
falsum erit.
R. Et credis hoc fieri posse?
A. Non credo. Sed ego quid sciam quaero, non quid credam. Omne autem quod scimus, recte fortasse etiam credere dicimur; at non omne quod credimus, etiam scire.
R. Respuis igitur in hac causa omne testimonium sensuum?
A. Prorsus respuo.
R. Quid? illum familiarem tuum quem te adhuc ignorare dixisti, sensu vis nosse, an intellectu?
A. Sensu quidem quod in eo novi, si tamen sensu aliquid noscitur, et vile est, et satis est: illam vero partem qua mihi amicus est, id est ipsum animum, intellectu assequi cupio.
