Telugu-English Dictionary/పా
పా
పాండిత్యము pandityamu, .5. Learning, knowledge.
పాక paka, s. A house built without large beams, with a shelving roof. పాకము pakamu, s. Maturity ; natural, or artificial, as the state of being cooked* or ripened. 2. The young of any animal.
పాకీ, పాకివాడు pakf, pakivadu, s. A scavenger.
పాకు paku, v. n. To creep, or crawl.
పాకోడు pakodu, s. A raised wooden shoe.
పాగ, పాగా paga, paga", s. A turband. 2. A stable. పాగాచుట్టు pagatsuttu, v. a. To tie on, or form, a turband.
పాగడము pagadamu, s. A silver ornament, worn by Hindoo females, round the ankle.
పాచకుడు pachakudu, s. A cook.
పాచి pachi, s. Dirt, filth. 2. The unclean substance which covers the teeth. 3. The green stuff produced in stagnant water. 4. Mouldiness. adj- Dirty, unclean. Water is deemed by the Hindoos to be. పాచి pachi, Or unclean, unless it be brought from the well on the same day on which it is used.
పాకొను pakonu, v. n. Dirt to attach itself, or to stick.
పాచిక pachika, s. Dice.
పాచు pachu, v. n. To putrify, or become corrupted or rotten. From this verb comes. పాచి pachi, q. v.
పాట pata, 5. A song. 2. A poem.
పాటవము patavamu, s. Cleverness talent. 2. Health. 3. Eloquence.
పాటా pata, s. Erasure, blotting out. పాటా-కొట్టు, తీయు pata-kottu, tfyu, To erase,
పాటి pati, s. Computation, as applied to number, weight, measure, ex- tent, or value. 2. Kind, sort, or description. 3. Justice, adj. Exact, as applied to number, weight, measure, or extent. ఏపాటిజనము epatijanamu, How many people? ఈబంగారుయేపాటి ibangaruyepati, Of what weight, or value, is this gold? ఈధాన్యము యేపాటి idhanyamu yep&ti, "What quantity is this grain? నిడుపుయేపాటి nidupuyepati, What length? వీడు యేపాటివాడు viduyepativadu, What kind of man is he?
పాటించు patintsu, v. a. To obtain. 2. To regard, observe, or pay attention to.
పాటిల్లు patillu, v. n. To be obtained- 2. To shine.
పాటు p&tu, s. A fall. 2. Suffering, distress, misfortune,, pain. 3. Labour, work. 4. A declining state. 5. The falling back, or ebb, of the tide. 6. Manner, mode. 7. A time, or occasion. 8. Pride, arrogance, presumption. పాఠము pathamu,s. A lesson. 2. Beading, perusal in general.
పాడి padi, s. A bundance of the produce of cattle ; as milk, &c. 2. Equity, justice, adj. Just, equitable. పాడియావు padiyavu, s. A milch cow.
పాడు padu, s. Making in the inflex. Sing. పాటి pati, Ruin, destruction. adj. Ruined, destroyed, v. a. To Sing,
పాడించు padintsu, v. Gaus. To cause to sing. పాటినేల patinela, Land on, which formerly a village stood ; inwhich tobacco and other such plants are generally grown. పాటిరేవు patirevu, The ruined, or broken, part of a bank, from which a person can descend to a river. పాడిల్లు padilla, A deserted, or rained bulding. పాడుమాట padumata, An inauspicious expression.
పాడె pade, s, A bier. 2. The funeral pile.
పాడ్యమి padyami, s. The first lunar day of either the dark, or bright, lunar fortnight.
పాత pata, adj. Old, decayed, worn out. 5. Cloth. 2. Old cloth.
పాతగిలు patagilu, v. n* To grow old? or stale. పాతరికము p^tarikamu, Oldness, staleness.
పాతకము patakarnu, s. Sin, crime. %' The cause of falling, literally or figuratively ; alighting.
పాతర, పాతరగొయ్యి patara, pataragoyyi, s. A pit, in which grain is preserved.
పాతరలాడు, పాతర్లాడు pataralad n , patarladu, v. n. To dance. 2. To walk about in search of something.
పాతాళము patalamu, s. Hell; the infernal regions under the earth, and the abode of the Nagas, or serpents.
పాతిక, పాతికె patika, patike, s. The fourth, or quarter, of any thing 2. The six.ty-fourth part of the coin termed a pagoda.
పాతివ్రత్యము pativratyamu, s. Chastity.
పాతు patu, v. a. To fix, or fasten, in the ground, s. That portion of the thing so fastened, which is under ground.
పాతిపెట్టు patipettu, v. a. To bury in the ground.
పాత్ర patra, s. A vessel in general : a plate, cup, or jar. 2. A sacrificial vase, or vessel, comprising various forms of cups, plates, spoons, ladles, cfec, So used. 3. A dancing girl. పాత్రము patramu, adj. Worthy, fit, capable, adequate.
పాదట్టు padattu, s. A cob web.
పాదము padamu, s. A foot. 2. A quarter. 3. A hill at the foot of a mountain. 4. A ray of light. 5. The root of a tree. 6. The "foot, or line, of a stanza.
పాదరసము padarasamu,s. Quicksilver, mercury.
పాది padi, s. A machine for crossing rivers. 2. A garden bed.
పాదిగట్టు padigattu, v. To divide into beds.
పాదు padu, 5. A garden bed. v. a. vide పాతు patu.
పాదుకలు padukalu, s. plu. Wooden shoes,
పానకము panakamu, s. The juice expressed from the sugar cane. 2. Water in which jaggory, or sugar, has been dissolved, used by the Hindoos as a cooling drink -
పానము panamu, s. Drinking. పానగోష్ఠిక panagoshthika, A dram-shop; a place where people drink together. అన్న పానాదులు annapanadu- In, s- plu. Food and raiment*
పానము panamu, s. Life,
పానలు panalu, s. plu. Doubts, objections.
పానవట్టము panavat[amu,6'.The lower part of the lingam.
పానసము panasamu, .?. A kitchen. పానసీడు panasidu, s. A cook.
పానారము panaramu, s. A kind of beetle-nut.
పానుపు, పాన్పు panupu, panpu, s. Bedding. పాన్పుదువ్వలువ panpuduvvaluva, A sheet.
పాప papa, *. A child. 2. The reflexion of objects on the pupil of the eye.
పాపట papata, s. The parting of the hair, on a female's head. పాపటబొట్టు papatabottu, A kind of head ornament, suspended on the fore-head, from the parting of the hair.
పాపటము papatamu, s. A harrow, or hoeing instrument.
పాపము papamu, s. Sin, crime, wickedness. This word is also used as an interjection, denoting compassion, what a sin! what a pity! poor thing! &c. ; as. పాపముఆచిన్నవాణ్ని కొట్టవద్దు Papamu a chinnavarmi kottavaddu, Poor thing ! don't beat that child.
పాపరమ్ము paparammu, s. An arrow, in the form of a snake.
పాపఱేడు paparredu, s. Sesha, the king of snakes.
పాపి papi, adj. Sinful, or wicked, vide పాపము papamu. పాపు papu, v. a. To free, or deliver. 2. To dissipate, or remove. 3. To expiate, or efface. 4. To liquidate, or pay. vide. పాయు payu.
పాపుకొను papukoriu, v. Corap. To free, &c. one's-self.
పామరము pamarama, adj. Wicked. 2. "Vile, low, base. 3. Stupid, foolish.
పాము pamu, s. A snake, or serpent.
పాము pamu, v. a. To rub.
పాయ Paya, s. Tbe branch of a river. 2. The divisions in garlick, or those in onions, and similar substances. పాయవిచ్చు payavitstsu, A branch of a river to break off from the main stream.
పాయసము payasamu, s. Rice, mixed with sugar and milk.
పాయా paya, s. Manner ; mode.
పాయు paya v. n. To separate. 2. To leave, or quit. 3. To be rotten. 4. To be defeated
పార para, s, A short hoe, or marnaty.
పార para, part. The infinitive of. పారు paru, q. v. Prefixed to. other verbs, to add force or emphasis to their previous meaning ; and corresponding with off, away, out, &c In English ; as, పారబోయు paraboyu, v. a, To pour or empty out.
పారవేయు paraveyu, v. a. To throw away. 2. To lose.
పారదోలు paradolu, v. a. To drive out or away. 2. To defeat. పారజల్లు paradzallu, To pour or empty out.
పారంపర్యము paramparyamu, s. Traditional instruction ; tradition. 2. Continuous order, or succession.
పారణ parana, s. Eating after a fast.
పారనాడు paranadn, v. To speak contemptuously.
పారపత్యము parapatyamu, s. The superintendence of a village.
పారాణి param, s. The decoration of the feet with. కుంకుమ kunkuma, &.
పారాణించు paranintsu, v. a. To decorate the feet, in that manner.
పారాయణము parayanamu, s. Reading a holy book at so much a day. 2. Totalhvv, entireness.
పారు paru, v.ti. To run. %. To purge. 3. To fly, or rise, in the air. 4. To begin. 5. To grow or become. 6. To flow as water, vide పాఱు parru, పారిపోవు paripovu, v. n. To run off, or a way ; to escape యెండబారు yendabaru, To begin to dry, or heal. పండబారు pandabaru, To begin to ripen. గడుసుపారు gadusuparu, To grow hard. బిరుసుపారు ki^ rusuparu, To grow stiff. పార్శవము pairsvamu, s. A side- 2. A part. 3. The body below the armpit. ఒకనిపార్శవముగ మాట్లాడు okaniparsvamuga matl&du, To speak in favour of one.
పాఱ parra, part, vide పార para.
పాఱు parru, v. n. vide పారు paru.
పాఱుడు parrudu, x. The flowing of water.
పాఱుడు parrudu, 5. A brahman.
పాఱుతెంచు parrutentsu, *'. n. To come running.
పాల pala, s. A small bird, whose flight is consulted in omens.
పాలకీ palaki, s. A palankeen. పాలకీబొంగురిక్క palakibongurikka, The tenth stellar mansion; because it's shape resembles that of the bamboo of a palanqueen.
పాలకుడు palakudu, s. A cherisher, preserver, protector, or guardian.
పాలగరువు palagaruvu, s. A soil, consisting of sand above, and clay underneath.
పాలటేకు, పాలతేకు palateku, palateku, s. A particular species of the teak tree.
పాలనము pa]anamu, s. Protecting, nourishing, cherishing, preserving, guarding.
పాలవన్నె palavanne, s. Pale-red colour.
పాలవెల్లి palavelli, s. The sea of milk, from పాలు palu, q. v. 2. A small decorated shed, erected in the houses of the Hindoos, in which an idol is placed, and worshipped, on particular festivals.
పాలసుడు palasudu, s. A wicked man.
పాలసురాలు palasuralu, s. A wicked female.
పాలించు palintsu. v. a. To preserve, cherish, or protect.
పాలు palu, 5. Making in the inflex. Sing. పాలి pali, and in the nom. plu. పాళ్లు pallu, A share, or portion ; a division, or allotment ; a part. 2. The ryot's share of the whole produce of the crop. 3. Possession, charge. పాలికాపు palikapu, A partner, or sharer.
పాలబడు palabadu, v. n. To fall to one's share.
పాలుబుచ్చు palubutstsu, v. a. To divide into shares.
పాలు palu; 5. flu. Making in the inflex. పాల pala, Milk. 2. Milky juice ; juice.
పాలు palu, v. n. To become pale from disease. ఒళ్లుపాలినది ollupalinadi ? The body has become pale from disease.
పాలుమాలు palumalu, v. n* To be idle, or lazy. పాలుమాలిక palumalika, sj Laziness.
పాలెగాడు paIegadu, s. A poligar.
పాలేఱు palerru, s The river Palar, which runs through the province of Arcot.
పాలేర్లు, పాలేళ్లు palerlu, palellu, s. plu. Ryots who cultivate with the farming stock of another.
పాళము palamu, s. A manner, or method. 2. A lump, or mass, of metal.
పాళీ pali, s. The slit of a pen. 2. A j cloth marked with squares, upon which games are played.
పాళెగాడు palegadu, s. A poligar.
పాళెము palemu, s. A Paliam, or coun- try under a poligar.
పాళెముపట్టు palemupattu j s. An encampment.
పావంచ pavantsa, s. A stair, or step, j
పావకోళ్లు-పావుకోళ్లు, పావాలు pavakollu-pavukollu, pavalu, s. plu. Wooden ■ shoes.
పావడ pavada, s. A petticoat, vide గాగరా gagara.
పావనము pavanamu, adj. ¥ure> purifled. s. Purification. 2. Penance. 3. Water.
పావు pavu, s. A quarter. 2. The quarter of the coin termed a pagoda.
పావురము, పావురాయి pavuramu, pavurayi, s. A dove, or pigeon.
పావులా pavuIa, s. The quarter of a rupee.
పాశము pasamu, 5. A fetter, chain, or tie ; the string for fastening tame animals, or a net or noose for catching birds, deer, <fcc.
పాషండుడు pashandudu, s. A heretick- an impostor ; one who, not conforming to the orthodox tenets of Hindoo faith, assumes the external characteristics of tribe or sect ; as a Jaina, <fcc.
పాషాణము pashanamu, s. A stone.
పాసికలు pasikalu, s- plu. Dice.
పాసెము pasemu, s. vide పాయసము payasamn.