Page:The Mediaeval Mind Vol 2.djvu/195

From Wikisource
Jump to navigation Jump to search
This page has been proofread, but needs to be validated.
183
MEDIAEVAL LATIN PROSE
CHAP XXXI

adhuc sonitus eorum est in auribus meis, euntium, et redeuntium secundum obedientiae sanctae mandatum: vidique vias ipsorum multitudine plenas ex omni fere natione in his partibus convenire. Veniunt Francigenae, festinant Hispani, Teuthonici, et Anglici currunt, et aliarum diversarum linguarum accelerat maxima multitudo.

"Quod cum audissent fratres, repleti sunt gaudio Salvatoris sive propter gratiam, quam dominus Deus contulerat sancto suo, sive quia proximorum lucrum sitiebant ardenter, quos desiderabant ut salvi essent, in idipsum quotidie augmentari."[1]

We feel the flow and rhythm, and note the agreeable balancing of clauses. Francis died in 1226. The Vita prima by Celano was approved by Gregory IX. in 1229. Already other matter touching the saint was gathering in anecdote and narrative. Much of it was brought together in the so-called Speculum perfectionis, which has been confidently but very questionably ascribed to Francis's personal disciple, Brother Leo. Brother Leo, or whoever may have been the narrator or compiler, was no scholar; his Latin is naively incorrect, and has also the simplicity of Gospel narrative. Indeed this Latin is as effectively "vulgarized" as the Greek of Matthew's Gospel. An interesting passage tells with what loving wisdom Francis interpreted a text of Scripture:

"Manente ipso apud Senas venit ad eum quidam doctor sacrae theologiae de ordine Praedicatorum, vir utique humilis et spiritualis valde. Quum ipse cum beato Francisco de verbis Domini simul aliquamdiu contulissent interrogavit eum magister de illo verbo Ezechielis: Si non annuntiaveris impio impietatem suam animam ejus de manu tua requiram. Dixit enim: 'Multos, bone pater, ego cognosco in peccato mortali quibus non annuntio impietatem eorum, numquid de manu mea ipsorum animae requirentur?'

"Cui beatus Franciscus humiliter dixit se esse idiotam et ideo magis expedire sibi doceri ab eo quam super scripturae sententiam respondere. Tunc ille humilis magister adjecit: 'Frater, licet ab aliquibus sapientibus hujus verbi expositionem audiverim, tamen Hbenter super hoc vestrum perciperem intellectum.' Dixit ergo beatus Franciscus: 'Si verbum debeat generaliter intelligi, ego taliter accipio ipsum quod servus Dei sic debet vita et sanctitate in seipso ardere vel fulgere ut luce exempli et lingua sanctae conversationis omnes impios reprehendat. Sic, inquam, splendor ejus et odor famae ipsius annuntiabit omnibus iniquitates eorum.'

"Plurimum itaque doctor ille aedificatus recedens dixit sociis
  1. Vita prima, cap. xi. Translated ante, Vol. I., p. 427, note 1.