Page:Vedic Grammar.djvu/368

From Wikisource
Jump to navigation Jump to search
This page needs to be proofread.

I. ALLGEMEINES UND SPRACHE. 4. VEDIC GRAMMAR. Du. 3. āpatur, avatur, āśatur (aś- ‘attain'), āsatur, īyátur, ühátur (√ vah-), cakratur, cikyatur (ci- ‘observe'), cetatur', jagmatur, jajñátur (jan- ‘beget'), jahatur (ha- 'leave'), tataksátur, tasthátur, dadatur, paprátur (prā- ‘fill’), petátur, babhūvátur, mamátur (mã- ‘measure'), mimikṣátur (miks- ‘mix'), yamátur², yematur (√yam-), vavakṣátur, vavrdhatur, sasratur³ (Vsr-, AV.), sisicatur, sedátur (V sad-). 358 Pl. 1. ānaśma (ams- ‘attain'); cakṛmá, jaganma, jagrbhmá, tasthi-má (√stha-), dadhi-má, yuyujma, rarabhmá, rari-má (rã-'give'), vavanmá, vidmát, śuśruma (AV.), susuma. With connecting -i-: ärimá, asimá (as- 'be', AV.), ūcimá (√vac-), ūdimá (√vad-), ūṣimá (vas- ‘dwell’, AV.), cerimá (√ car-, AV.), jaghnimá (√han-, AV.), jihimsimá (AV. TS.), dadāśimá, nindima 5, nīnima (TS. III. 2.8³), paptima, babhūvima (AV.), yuyopimá 7, yemimá, vavandima, vidmá³, šekimá ( √ śak-, AV.), saścima, suṣūdima (√ sūd-), sedima³ (√ sad-). 2. anāhaº (RV¹.), ānaśá (amś- ‘attain'); ūṣá (vas- ‘shine'), cakrá, jagmá ¹⁰ (AV. TS. VS.), dadá, babhūvá, yayá, vidá³, śaśāsá, seka (√ śak-), sedá (V sad-). - 3. ānaśúr (amś- 'attain'), anrcúr (√arc-), anṛdhúr (AV.), ānrhúr (TS. III. 2.8³); apúr, ārúr, āśur (aš ‘attain'), āsúr (as- ‘be'), āhúr, īyúr, īṣur (is- 'send'), ucur, udur (und- ‘wet', AV.), ūvur (vā- ‘weave'), ūṣúr (vas- ‘shine'), ūhúr (√vah-), cakramúr, cakrúr, cakhnúr (khan-, AV.), cākļpur (AV.), cikitur, cikyur (ci- perceive'), cerúr (√ car-, AV.), jagrbhúr, jagṛhúr (AV.), jagmúr, jaghnúr (√han-, AV.), jajanúr" and jajñúr (jan- ‘beget’), jabhrur (√ bhṛ-), jahúr (ha- 'leave'), jaharur¹² (√hr-, AV.), jāgrdhúr, jigyur (ji- ‘conquer'), jugupur ¹³, jujuṣúr, jūjuvur ( √ jū-), takṣur ¹4, tatakṣúr, tastabhúr, tasthúr, tātṛpur (AV.), tātṛṣúr, titirur ( √ tř-), tuştuvúr, dadāśúr, dadúr, dadhúr, dādhṛṣur (AV.), didyutur (TS. II. 2. 126), duduhur, dudruvur (AV.), debhur (dabh- 'harm'), nanakṣúr, ninidúr, papur (pā- ‘drink'), paptúr (pat- ‘fall’), paprur (prā- ‘fill’), pipisur, pipyur (√pī-), babhūvúr, bibhidúr, bibhyur (bhĩ- ‘fear'), bedhúr (bandh-, AV.), mamur (mā- ‘measure'), mamrur (mṛ- ‘die'), māmṛjur, māmṛśúr, mimikṣúr (√myakṣ-), mimyúr (mi- 'fix'), yamur¹¹, yayur, yuyudhur, yemůr, rāradhur (√rādh-), riripur, rurucir, ruruhúr, vavakṣúr, vavrjur, vavrur (vr- 'cover'), vāvaśúr (vaś- 'desire'), vāvṛtúr, vāvṛdhúr, vidúr§, vividur, viviśúr and (once) vivesur 5, vivisur, śaśasur, śaśramur, śaśadúr, sušuvur, śekúr (√śak-), saścur, sasrúr, sisyadúr (V syand-, AV.), sisicur, susupur (Vsvap-), susuvur (VS. xx. 63), susruvur (AV.), sedir (Vsad-), sepur, skambhur¹4. Middle. Sing. I. ijé, idhe (idh- 'kindle'), isé (is 'move'), ühé (uh- 'con- sider'), caké (kā- kan-'be pleased'), cakre, jigye (ji- 'conquer'), tatane ¹6, tasthe, titvișe, dade, mame (mā- ‘measure'), māmahe, raré (√rā-), šepé (V√ śap-), saśce. 16 = ¹ AV. III. 21²; SV. 1. 2. 2. 1¹⁰, explained by 9 This form (VI. 485) may be 2. pl. from BENFEY, SV. Glossary, as 3. du. perf. without a root amh- for *anaha. reduplication. WHITNEY, note on AV. III. 21², thinks it is a corruption for cetatu, but quotes WEBER as taking it for 3. du. perf. from cat- "frighten into submission'. 2 Unreduplicated form with present meaning (VI. 67¹). 10 Сp. WHITNEY's note on AV. VI. 974. 11 This form without syncope occurs once in the RV., jajňúr twice. 12 WHITNEY on AV. III. 96 would emend this irregular form, the reading of all the Mss., to jahrur. 3 sisratur (RV1.) is an anomalous 3. du. pres. ¹3 This is the only finite form of this ind. of s-, according to the reduplicating secondary root, and it occurs in a late hymn class with perfect ending instead of *sisrtás. | (VII. 1039); the past participle gupitá- also 4 The form vivişma which AVERY gives occurs twice in the tenth book. This Vgup- with a query is probably an error for was doubtless evolved from the denomina- vivişmas 1. pl. pres. (VI. 235. 6). tive gopā-yá- 'act as a cowherd'. 5 Cp. IF. 3, 9f.; ZDMG. 48, 519. 6 The metre requires ninima (see BR. under ni lead'). 7 With strong radical syllable. 8 Unreduplicated form. 14 Unreduplicated form occuring once. 15 With irregular strong vowel. 16 With unsyncopated vowel occurring once; 3. sing. tatne.